اهمیت موضوع اغلب دست اندرکاران و برنامه ریزان آموزش و توسعه منابع انسانی در سازمان ها در زمینه طرح پرسش های اولیه مناسب به منظور طراحی، روز آمد کردن و ارایه برنامه آموزشی برای توسعه کارکنان و یا حل یک مشکل، دچار تنگناهایی هستند. آنان در حین آموزش و یا پس از آن به این نتیجه می رسند که هدفی برای برنامه آموزشی خویش در نظر نگرفته اند و یا برخی مواقع، حتی با وجود طرح از پیش تعیین شده ای برای اجرای آموزش، ولی به علت اتلاف منابع و بروز نتایج نامطلوب، در اجرای آن دچار تردید شده اند. با توجه به فشارهای مدیریتی در سازمان ها در خصوص بازگشت سرمایه گذاری در آموزش، برنامه ریزان و دست اندرکاران آموزش باید هدف های مشخص و نتایج مورد انتظار آموزش را تعریف کرده و برای مدیران ضرورت و هدفمندی برنامه ها را توضیح دهند.
این کتاب، الگوها و ابزارهایی را برای دست اندرکاران آموزش فراهم می کند تا آنان بتوانند با نگاه هدفمند و راهبردی، فعالیت های آموزشی را دنبال کرده و تلاش هایشان را برای کسب نتایج مطلوب تر متمرکز کنند. با پاسخ به برخی پرسش های اساسی: آنان می توانند روش مناسبی را برای تحلیل نیازها برگزینند و با تحلیل صحیح، برنامه آموزشی را برای رفع نیازهای کسب و کار ارایه دهند و از منابع نیز به درستی استفاده کنند.
نیازسنجی آموزشی عبارت است از فرایند جمع آوری اطلاعات درباره آن دسته از نیازهای آشکار یا پنهان سازمان که از طریق ارائه آموزش قابل رفع است. نیاز را میتوان تمایل به بهبود عملکرد موجود یا تصحیح نواقص تلقی کرد. نقص نیز عبارت است از عملکردی که با استاندارد موجود مطابقت ندارد. این بدان معنی است که روش بهینهای برای انجام یک وظیفه وجود دارد و تخطی از آن باعث ایجاد مشکل میشود. فرایند نیازسنجی آموزشی به دست اندرکاران آموزش و افراد نیازمند آن کمک میکند تا نیاز آموزشی یا نقص عملکردی را مورد شناسایی قرار دهند. نیازسنجی میتواند رسمی با استفاده از فنون پیمایش و مصاحبه یا غیر رسمی از طریق طرح پرسشهایی از افراد شاغل در مشاغل و یا وظایف باشد.
در این کتاب واژه نیازسنجی آموزشی برای فرایندی سه مرحلهای مشتمل بر جمع آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه یک برنامه آموزشی به کار گرفته میشود. در این فرایند از تحلیلهای مختلف همچون تجزیه و تحلیل عملکرد، تجزیه و تحلیل شغل و وظیفه، تجزیه و تحلیل جامعه هدف استفاده میشود. در حالی که در اغلب نیاز سنجیها بیش از یک نوع تحلیل مورد استفاده قرار میگیرد.