کتاب حاضر مبتنی بر رویکرد زمانی است؛ یعنی به توصیف ابعاد و جنبه های مختلف رشد در هر دوره زندگی پرداخته و رشد در دوران جنینی، دوران طفولیت و نوپایی، و سپس به ترتیب اوائل کودکی، میان کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری را بررسی کرده است.
این اثر، مشتمل بر ۹ بخش است. بخش اول در دو فصل به آشنایی موجود در حوزه روانشناسی رشد اختصاص دارد. بخش دوم در چهار فصل به مسائل زیر می پردازد: لقاح و بارداری رشد جسمانی، رشد شناختی و رشد روانی - اجتماعی در دو سال نخست زندگی. بخش های سوم تا هشتم هر یک در دو فصل الف) رشد جسمانی و شناختی و ب) رشد روانی - اجتماعی را در اوایل کودکی، میان کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری واکاوی کرده است. بخش آخر به مباحث مربوط به مرگ و داغدیدگی بازماندگان مربوط می شود.
از نظر محتوایی باید گفت که در کتاب حاضر به تمامی دوره های رشد اهمیت یکسانی داده شده و سعی شده است مطالب تا حد امکان مبتنی بر پژوهش های جدید باشد. همچنین برای روشن تر شدن محتوا و مطالب نویسندگان از عکس ها، جداول، تصاویر و نمودارهای متعددی استفاده کرده اند. در ضمن سعی شده تا حد امکان مسائل با دید میان فرهنگی مورد بحث و بررسی قرار گیرد و به یافته های پژوهشی مربوط به فرهنگ های مختلف و تغییرات فرهنگی در گذر زمان نیز پرداخته شود.
«روانشناسی رشد و تحول انسان» از آن دسته کتابهایی است که برای گروههای مختلف افراد میتواند مفید و آموزنده باشد. اما به طور خاص، این کتاب برای افراد زیر مناسب است:
1. دانشجویان روانشناسی: این کتاب یک منبع جامع و مفصل برای دانشجویان روانشناسی است که در حوزه روانشناسی رشد و تحول تخصصی میخواهند یا به این موضوع علاقهمند هستند.
2. مشاوران و روان شناسان: برای مشاوران و روانشناسان که با افراد در بازههای سنی مختلف کار میکنند، درک رشد و تحول انسانی در طول زمان میتواند بسیار مفید باشد.
3. معلمان و مربیان: معلمان و مربیان میتوانند از این کتاب برای درک بهتر رفتار و نیازهای دانش آموزان خود در بازههای سنی مختلف استفاده کنند.
4. پزشکان و پرستاران: برای پزشکان و پرستاران، درک رشد و تحول انسانی میتواند به درک بهتر نیازهای بیماران در بازههای سنی مختلف کمک کند.
5. پدران و مادران: این کتاب برای والدین نیز میتواند منبعی مفید باشد تا با رشد و تحول فرزندان خود آشنا شوند و بهتر بتوانند نیازهای آنها را درک کنند.
6. هر کسی که به مطالعه رشد و تحول انسانی علاقهمند است: این کتاب یک منبع عالی برای کسانی است که به درک بهتر انسان و چگونگی تحول او علاقهمند هستند.
«روانشناسی رشد و تحول انسان»، نوشته دایان ای. پاپالیا، سالی وندکاس الدز، و روت داسکین فلدمن، یک اثر جامع و بیبدیل در زمینه مطالعه رشد انسانی است که به گستره وسیعی از موضوعات مرتبط با رشد انسانی از لحظه زایمان تا پایان زندگی میپردازد.
این کتاب در نه بخش تقسیم شده است. بخش اول کتاب، شامل دو فصل است و به معرفی حوزه روانشناسی رشد و تحول اختصاص دارد، از جمله روشها و نظریههایی که در این زمینه وجود دارد.
بخش دوم به توضیح ویژگیهای رشد جسمانی، شناختی و روانی - اجتماعی در دو سال نخست زندگی اختصاص دارد. این بخش در چهار فصل تقسیم شده است و مسائلی مانند لقاح و بارداری و رشد در سه سال نخست زندگی را بررسی میکند.
بخشهای سوم تا هشتم هر کدام در دو فصل، رشد جسمانی، شناختی و روانی - اجتماعی را در دورانهای مختلف زندگی بررسی میکنند: دوران کودکی، میان کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری. هر فصل به طور مستقل به تحلیل مرحله خاصی از زندگی اختصاص یافته و مطالب را بر اساس تحولات فیزیولوژیک، شناختی و روانی - اجتماعی مرتبط با آن مرحله ارائه میدهد.
بخش نهم و پایانی کتاب، به مباحث مربوط به مرگ و داغدیدگی بازماندگان میپردازد. در این بخش، نویسندگان تلاش کردهاند تا با بررسی مسائلی مانند سوگ و مواجهه با مرگ، فرایند پایان زندگی را درک کنند.
این کتاب، با تمرکز بر فرایند رشد و تحول انسان از زایمان تا مرگ، یک منبع ارزشمند برای دانشجویان روانشناسی، مشاوران، معلمان، پزشکان و هر کسی است که به درک بهتر دینامیکهای تحول انسانی علاقهمند است.
بخش اول: درباره رشد انسان
فصل 1: مطالعه رشد انسان
فصل 2: نظریه و پژوهش
بخش دوم: آغاز زندگی
فصل 3: شکل گیری یک زندگی جدید
فصل 4: رشد جسمانی در سه سال اول زندگی
فصل 5: رشد شناختی در سه سال اول زندگی
فصل 6: رشد روانی – اجتماعی در سه سال اول زندگی
بخش سوم: دوران اوائل کودکی
فصل 7: رشد جسمانی و شناختی در اوائل کودکی
فصل 8: رشد روانی – اجتماعی در اوائل کودکی
بخش چهارم: دوران میان کودکی
فصل 9: رشد جسمانی و شناختی در دوران میان کودکی
فصل 10: رشد روانی – اجتماعی در دوران میان کودکی
بخش پنجم: نوجوانی
فصل 11: رشد جسمانی و شناختی در دوران نوجوانی
فصل 12: رشد روانی – اجتماعی در دوران نوجوانی
بخش ششم: جوانی
فصل 13: رشد جسمانی و شناختی در دوران جوانی
فصل 14: رشد روانی – اجتماعی در دوران جوانی
بخش هفتم: میانسالی
فصل 15: رشد جسمانی و شناختی در دوران میانسالی
فصل 16: رشد روانی – اجتماعی در دوران میانسالی
بخش هشتم: پیری
فصل 17: رشد جسمانی و شناختی در دوران پیری
فصل 18: رشد روانی – اجتماعی در دوران پیری
بخش نهم: پایان زندگی
فصل 19: مواجهه با مرگ و سوگواری