کتاب «روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان» اثر «مرتضی پیری»، یکی از منابعی است که به بهترین شکل در باب ارتباط بین فیزیولوژی بدن و پدیدههای روانشناسی مطالعه میکند. در این مقاله ۱۵۰۰ کلمه ای، به طور خلاصه به بررسی محتوای این کتاب خواهیم پرداخت.
فصل اول کتاب به بررسی نورون ها، نوروگلیاها و ناقلهای عصبی میپردازد. نورونها و نوروگلیاها، دو نوع سلول اصلی موجود در سیستم عصبی هستند و نقش مهمی در انتقال اطلاعات در بین سلولهای عصبی بازی میکنند. ناقلهای عصبی نیز مولکولهایی هستند که اطلاعات را بین نورونها منتقل میکنند.
در فصل دوم به بررسی سیستم عصبی مرکزی و محیطی پرداخته شده است. سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است و سیستم عصبی محیطی نیز شامل تمامی عصبهایی است که از مغز و نخاع به بخشهای مختلف بدن متصل میشوند.
روشهای ارزیابی مغز موضوع فصل سوم است. در این فصل به شرح متدهای مختلفی همچون تصویربرداری مغناطیسی (MRI) و توموگرافی محوطه پوزیترونی (PET) پرداخته شده که برای مطالعه ساختار و کارکرد مغز استفاده میشوند.
فصل چهارم به گیرندههای حسی میپردازد که واکنش به محرکهای حسی از محیط بیرونی و بدن را امکانپذیر میسازند.
فصل پنجم به مطالعه هورمونها و تاثیر آنها بر رفتار و حالات روحی و روانی میپردازد.
فصلهای ششم تا نهم به مطالعه انگیزش اختصاص یافته است. در این فصل ها، تعریف و جایگاه انگیزش در روانشناسی و فیزیولوژی، نظریههای مختلفی مانند نظریههای کاهش کشاننده ای، نظریه فروید، نظریههای انتظار-ارزش مثل نظریه میدانی لوین و نظریه انگیزه پیشرفت و همچنین نظریههای شناختی مورد بررسی قرار میگیرند.
فصل دهم به تعیین هدف و تلاش برای دستیابی به آن میپردازد، در حالی که فصل یازدهم به خود و تلاشهای انسان برای رشد و پیشرفت میپردازد.
فصل دوازدهم و آخر کتاب به موضوع هیجان میپردازد، که یکی از عناصر مهم روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان است. در این فصل، مفهوم، نقش و تاثیر هیجان در زندگی روزمره انسان بررسی میشود.
به طور کلی، کتاب «روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان» یک منبع جامع و معتبر برای کسانی است که علاقمند به درک عمیقتر ارتباط بین بدن و ذهن انسان هستند.
کتاب «روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان» برای افراد زیر مفید است:
1. دانشجویان روانشناسی و فیزیولوژی
2. محققان و متخصصان حوزه روانشناسی فیزیولوژیک
3. روانشناسان عمومی و تخصصی که به دنبال آشنایی با ابعاد فیزیولوژیک رفتار و احساسات هستند
4. معلمان و استادان در حوزههای روانشناسی و علوم سلامت
5. متخصصان سلامت و درمان که به دنبال بهتر فهمیدن نحوه کارکرد بدن و تاثیر آن بر احساسات و رفتار انسان هستند
6. افرادی که به درک بهتر از خود، احساسات و انگیزشهای خود مشتاق هستند
7. مشاوران و متخصصان مشاورهای که به دنبال تکمیل دانش خود در زمینه ارتباط فیزیولوژی و روانشناسی هستند
8. کسانی که به تحقیق و بررسی در حوزههای نوروساینس و شناختی مشغول هستند
به طور کلی، هر کسی که به درک و فهم بهتر ارتباط میان ذهن و بدن و نقش انگیزشها و احساسات در زندگی روزمره علاقهمند است، از مطالعه این کتاب بهره برداری خواهد کرد.
سلول دارای سه قسمت اصلی غشاء، سیتوپلاسم و هسته میباشد. غشاء پردهای است که اطراف سلول قرار دارد. مواد مورد نیاز سلول از طریق غشاء وارد میشوند و مواد دفعی سلول از طریق غشاء خارج میگردد. ورود و خروج مواد محلول در آب به روش انتشار از طریق کانالهای یونی به کاملا اختصاصی انجام میگیرد، لذا میتوان گفت که کانالهای یونی دارای نفوذپذیری کاملا تصاصی میباشند و دروازه بانی مولکولی انجام میدهند. به عنوان مثال، کانال پتاسیمی فقط اجازه عبور پتاسیم را میدهد و یونهای کلر یا سدیم از آن عبور نمیکنند. بین غشاء و هسته با سیتوپلاسم پر شده است. سیتوپلاسم از دو بخش سیتوزول و اندامکها تشکیل شده است. بخش مایع سیتوپلاسم اصطلاحا سیتوزول نامیده میشود. ذخیره گلوکز به صورت گلیکوژن در سیتوزول انجام میگیرد. اندامکها در سیتوپلاسم قرار دارند و هر کدام ساختار خاصی دارند و وظیفه خاصی را انجام میدهند. مهمترین اندامکهای درون سلول عبارتند از:
- ریبوزوم: ریبوزوم مسئول پروتئینسازی میباشند. اسیدهای آمینه بر اساس دستوری که روی RNA قرار دارند، در ریبوزومها که کارخانه پروتئینسازی میباشند به هم متصل میشوند تا پروتئین ساخته شود.
- میتوکندری: میتوکندری مسئول آزادسازی انرژی مواد غذایی است. قندها و چربیها در میتوکندری میسوزند؛ یعنی با اکسیژن ترکیب میشوند تا انرژی مواد غذایی به صورت آدنوزینتری فسفات (ATP) آزاد میشود. ATP فرم قابل مصرف انرژی در سلول میباشد.