خانواده برای حفظ تعادل خود در مقابل تغییر، چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی مقابله می کند. رفتار نابهنجار معلول رفتار متقابل و رقص تراجعی اعضای خانواده با یکدیگر در صحنه خانواده است. لذا برچسب های سنتی و متداول بیماری های روانی مثل اسکیزوفرنی، پارانوئید، افسرگی و غیره در خانواده درمانی معنای دیگری پیدا می کند. از نظر خانواده درمانگر، فردی که سیستم خانواده او را به عنوان بیمار معرفی می کند، فقط بیمار شناخته شده یا ‹‹بیمار معلوم›› است. لذا بنا به مفروضات خانواده درمانی، درمان فردی هم نوعی درمان خانوادگی است.
خانواده درمانی یک نوع درمان روان شناختی است که با توجه به این فرض انجام میشود که تغییرات در یک فرد از یک خانواده میتواند تأثیر در سایر افراد این خانواده داشته باشد. این نوع درمان به جای تمرکز بر فرد به تنهایی، بر تعاملات و روابط میان اعضای خانواده تمرکز دارد.
ویژگیها و اصول اصلی خانواده درمانی:
1. سیستمی بودن: این نوع درمان خانواده را به عنوان یک سیستم مشاهده میکند که در آن تغییرات در یک بخش میتواند تأثیراتی در سایر بخشها داشته باشد.
2. تأثیرگذاری متقابل: رفتارها و واکنشهای یک فرد به واکنشها و رفتارهای دیگران واکنش نشان میدهد و بالعکس.
3. هویت دوگانه: در خانواده درمانی، رویکرد به افراد به عنوان بخشی از یک سیستم و همچنین به عنوان افرادی با هویت و ویژگیهای منحصر به فرد متمرکز است.
4. جستجوی الگوها: درمانگر در جستجوی الگوهای رفتاری است که تکرار میشوند و میتوانند منجر به مشکلات یا تنشها شوند.
5. تعاملات مثبت: خانواده درمانی به دنبال ایجاد تغییرات مثبت در تعاملات خانواده است، نه فقط در تغییر رفتار فردی.
خانواده درمانی در موارد مختلفی مثل مشکلات ارتباطی، مسائل مربوط به رشد و توسعه کودکان، مشکلات نوجوانی، اعتیاد، افسردگی و دیگر مسائل روانی و روان پزشکی مؤثر واقع میشود. این نوع درمان میتواند به خانوادهها کمک کند تا بهتر با تغییرات و چالشهایی که با آنها مواجه هستند، مواجه شوند.