کتاب سلیم بن قیس الهلالی

سلیم بن قیس هلالی، بر اساس آنچه در مقدمه کتاب منسوب به وی آمده است، تولدش دو سال قبل از هجرت بوده و هنگام رحلت حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله دوازده سال داشته است. وی در شانزده سالگی وارد مدینه شد و در سال ۷۶ هجری در ۷۸ سالگی، در شهر نوبندگان فارس درگذشت و در همان جا به خاک سپرده شد.

در کتاب رجال برقی، از آثار مشهور رجالی شیعه در قرن سوم هجری، نام سلیم بن قیس هلالی، در میان اصحاب پنج امام اول شیعیان ذکر شده است. بر این اساس سلیم بن قیس، یکی از ۹۰ تن از اصحاب امام علی علیه السلام است که نام آنها در رجال برقی ذکر شده است. برقی همچنین ۱۱ تن از اصحاب امام حسن علیه السلام را ذکر کرده است که یکی از آنها سلیم بوده است. نام سلیم همچنین در میان ۱۴ تن از یاران امام حسین علیه السلام آمده است. برقی همچنین در میان ۳۳ تن از اصحاب امام سجاد علیه السلام، از فردی به نام ابوصادق نام برده است که همان سلیم بن قیس هلالی است که کنیه اش ابوصادق بوده است.

اسرار آل محمد، ترجمه کتاب سلیم بن قیس هلالی به فارسى است. این کتاب، بنا به نقل مشهور، تألیف عالمى به همین نام است و چون او خود، براى کتابش نامى انتخاب نکرد، به تدریج به نام مؤلفش شهرت یافت.

کتاب سلیم حاوی ۴۸ روایت عموما مفصل است. محتوای کتاب سلیم، شرح وقایع پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله، دوران خلافت امام علی علیه السلام، فضایل امام علی و اهل بیت علیهم السلام و پیش بینی برخی حوادث قرن اول هجری است.

بیشتر احادیث کتاب، از امام علی علیه السلام، سلمان فارسی، مقداد بن اسود و ابوذر غفاری نقل شده است. با این حال روایاتی نیز از امام حسن علیه السلام، امام حسین علیه السلام، امام سجاد علیه السلام، عمار بن یاسر، عبدالله بن عباس، عبدالله بن جعفر و محمد بن ابوبکر در کتاب نقل شده است.

محمد بن ابراهیم نعمانی، مفسر و محدث شیعه قرن چهارم هجری، در کتاب الغیبه، کتاب سلیم را از ارزشمندترین کتاب های حدیثی در میان همه عالمان و راویان شیعه خوانده و آن را مورد اعتماد شیعیان دانسته است. ابن ندیم، کتاب شناس و فهرست نگار سده چهارم هجری نیز، کتاب سلیم را اولین کتاب نوشته شده در میان شیعیان خوانده است.  میر حامد حسین، نویسنده کتاب عبقات الأنوار نیز کتاب سلیم را قدیمی تر و فضیلت مند تر از همه کتاب های شیعه دانسته است. 

محمد باقر خوانساری، نویسنده کتاب روضات الجنات نیز کتاب سلیم را اولین کتاب تدوین و جمع آوری حدیث در میان مسلمانان خوانده و محدث قمی هم آن را اولین کتاب شیعیان و اثری مشهور میان محدثان دانسته است.

مطالبى که در این کتاب مى خوانیم؛ شامل موارد زیر مى باشد:

فتنه هاى ۲۴ ساعت آخر عمر پیامبر صلی الله علیه و آله.

پایه هاى انحرافى که در سقیفه بنیان گذارى شد.

آنچه در ۷۵ روز او ل پس رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله رخ داد و به شهادت سیده نساء العالمین و فرزندش محسن علیهماالس لام انجامید.

تاریخ ۲۵ ساله غصب خلافت.

امتحان هاى پنج ساله امت در حکومت امیرالمؤمنین علیه السلام.

اقدامات خصمانه معاویه طى ۱۵ سال حکومت ظالمانه او.

• اسرار آل محمد (ع): ترجمه کتاب سلیم بن قیس هلالی: اولین کتاب حدیثی و تاریخی از قرن اول اسلام ... ~سلیم بن قیس هلالی
• شکوفه های سلام، تجدید عهدی با غدیر خم از زبان پیشوای دهم ~محمدسعید عطارنژاد (مترجم)
• اسرار و آثار سقیفه بنی ساعده ~حشمت اﷲ قنبری همدانی
• رهبری امام علی (ع) در قرآن و سنت: ترجمه المراجعات ~عبدالحسین شرف الدین، محمدجعفر امامی (مترجم)
• تنها راه رستگاری: خطبه پیامبر در روز غدیر ~سیدمهدی شجاعی (مترجم)
• موارد بیشتر (1545)

• متن و ترجمه خطبه غدیر ~محمدباقر انصاری
• ایمان و تعقل: زبان دینی و ایمان گرایی فیلیپس در آینه ویتگنشتاین ~محمدباقر انصاری (ویراستار)، محمداسماعیل انصاری (ویراستار)