با روی کارآمدن سلسله صفویه فصل نوینی در تاریخ ایران آغاز شد؛ حکومت های محلی از میان رفتند، وحدت سیاسی پس از چندین سده وابستگی و آشفتگی احیاء شد، دیوان سالاری ایرانی جان تازه ای یافت، ارتش منظم و منسجم تشکیل شد، امور تجاری رونق پیدا کرد و مذهب تشیع رسمیت یافت. دولت صفوی با ویژگی های فوق بیش از دو قرن تداوم یافت و حتی با سقوط آن میراث این دولت مورد استفاده دولت های بعدی قرار گرفت. در فاصله سقوط صفویان تا ورود ایران به عصر جدید دولت های افشاریه، زندیه و قاجاریه بر بستری از میراث به جای مانده از صفویان بر سر کار آمدند. هر یک از این دولت ها به نوبه خود چیزی بر میراث صفویان افزودند و یا عناصری را از آن کاستند. چهار دولت مذکور تجربه تاریخی نزدیک ما را از دولت تشکیل می دهند و شاید بتوان بررسی آنها را نوعی تبارشناسی دولت جدید در ایران محسوب نمود.