کتاب دلواپسی که پسوا بیش از بیست سال زمان برای نوشتن آن سپری کرد، سندی از اندوه هستی گرایانهٔ اوست. این کتاب به اموری چون پیدایش انسان، مفهوم زندگی و اسرار من خویش می پردازد. پس از پیدا کردن دوبارهٔ دست نوشته های پسوا در سال ۱۹۸۲، جهانیان بی درنگ به شایستگی های ستودنی وی پی بردند و دریافتند که او همزمان بزرگترین نویسندهٔ قرن پرتغال، نخستین پایه گذار نوگرایی در کشورش و نخستین بانی پسانوگرایی در جهان بوده است. فرناندو پسوا به شدت تحت تأثیر ژرف اندیشی و جهان نگری خیام بوده و هرجا که فرصتی یافته، لب به ستایش وی گشوده است. کتاب دلواپسی نیز به گونه ای با اندیشهٔ خیام گره خورده است. پسوا را در زمینه سرایندگی با ریکله و در زمینه نثر با شکسپیر قابل مقایسه دانسته اند.
پسوا در کتاب دلواپسی سند وجودی انسان را در رنج از پیرامون خودش ارائه داده است . این اثر بیست سال از عمر نویسنده را به خود اختصاص داده .مطالب آغاز این اثر گره خورده با نماد گرایی است و بخش های بعد برمبنای مندرجات تاریخی نوشته شده است .