هر انسانی در نوع خود منحصر به فرد است. با وجود این بین بسیاری از انسان ها، آن قدر شباهت وجود دارد که بتوان نکات مشترکی را در نظر گرفت. به همین دلیل آشنایی با آزمون های روان شناختی برای متخصصین روانشناسی از اهمیت زیادی برخوردار است. تقریبا 91 درصد از روانشناسان شاغل با آزمون های روان شناختی سروکار دارند. در یک بررسی نشان داده شده است که در 64 درصد از آگهی های استخدامی، سنجش به عنوان یکی از شرایط لازم مطرح شده است.
نیاز دانشجویان و محققین و دسترسی آسان آنها به آزمون های مورد نظر، ارایه اطلاعات دقیق و کامل از ابزارها به ویژه اعتبار و روایی آنها، ارایه کتابی نسبتأ جامع برای تدریس دروس آزمون های روان شناختی و کاربرد مقدماتی روش های تشخیص در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، با توجه به اینکه در اکثر کتابهایی که تاکنون در این زمینه انتشار یافته است، کاستی های قابل توجهی وجود دارد و هیچ یک از آنها به طور جامع و کامل و به دور از نقص به معرفی آزمونها نپرداخته اند و همیشه دانشجویان علاقه مند با سردرگمی مواجه بوده اند، از جمله انگیزه های تدوین این کتاب بوده است.
از گذشته دو رویکرد در رابطه با انتشار آزمون های روان شناختی وجود داشته است. گروهی اعتقاد داشته و دارند که به هیچ عنوان نباید آزمون های روان شناختی را به طور کامل منتشر نمود. اعتقاد این گروه، مبتنی بر عدم دسترسی افراد غیر متخصص به این آزمون ها و پیشگیری از سوء استفاده از آنها است. گروه دیگر معتقدند، انتشار آزمون ها در یک کتاب، عمدتا مورد استفاده متخصصین قرار خواهد گرفت و کمتر افراد غیرمتخصص، علاقه مند به استفاده از این قبیل کتاب ها خواهند بود. لذا این گروه معتقدند خدشه ای به محتوای آنها وارد نمی آید و شاهد آن را وجود کتاب هایی می دانند که در گذشته به انتشار برخی از این آزمون ها دست زده اند و بررسی ها نشان می دهد، کمتر افراد غیر متخصص رغبت به تهیه و استفاده از آنها دارند. مهم تر از آن اینکه استفاده از برخی از این آزمون ها، به حدی پیچیده است که حتی افراد تحصیل کرده در رشته روانشناسی نیز بدون گذراندن دوره های آموزشی خاص، که در مورد برخی از این آزمون ها به چند ده ساعت می رسد، امکان استفاده و بهره برداری از آنها را ندارند. لذا ضمن احترام به نظر همکاران محترم پیرو رویکرد اول، ما در تدوین این کتاب، رویکرد دوم را برگزیدیم.
در ابتدا که طرح تهیه این کتاب را تنظیم کردیم، خیلی با حساسیت، دقت و نیاز به تأمل بسیار زیاد در هر یک از ابعاد آن مواجه نبودیم. وقتی کار را به طور واقعی شروع کردیم، متوجه میزان حساسیت آن شدیم. به نحوی که گاهی برای دستیابی به یک منبع معتبر، ساعت ها و روزها وقت صرف کردیم. با این وجود دلسرد نشده، کار را در حدی که برای خودمان قابل قبول باشد فراهم نمودیم، انشاء الله مورد توجه خوانندگان محترم نیز قرار گیرد.
این کتاب در دو بخش تنظیم شده است. بخش اول به معرفی ابزارهایی پرداخته است که عمدتا به ارزیابی صفات و رگه های شخصیتی می پردازند. در بخش دوم ابزارهایی معرفی شده اند که عمدتا به ارزیابی سطح سلامت روانی می پردازند. در ارایه هر یک از ابزارها، سعی کرده ایم به معرفی اجمالی آن ابزار، اعتبار و روایی آن، شیوه نمره گذاری، شیوه تفسیر نمرات و ارایه کامل سؤال های آن ابزار بپردازیم. گزارش داده های مربوط به اعتبار و روایی ابزارها، بر اساس نتایج تعدادی از تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده است، انتظار می رود در چاپ های بعدی با کمک محققین محترم این داده ها افزایش یابد و کامل تر شود.
همان طور که گفته شد با توجه به حساسیت بسیار زیاد این کتاب، ما تمام تلاش خود را به خرج داده ایم که این کار با کمترین نقص روبه رو باشد، با این وجود از کلیه اساتید محترم، محققین گرامی و دانشجویان عزیز خاضعانه تقاضا داریم بر ما منت نهاده ضعف ها و کاستی ها را با ارسال نقطه نظرات خود، گوشزد نمایند تا انشاءالله در چاپ های بعدی مورد توجه قرار گیرد.