کتاب مصاحبه انگیزشی در درمان اعتیاد

این مجموعه (پروتکل های ارتقای درمان، TIP) در جلسه مشترک CSAT و SAMHSA با هدف فراهم آوری مجموعه ای از راهنماهای عملی برای درمانگران، مدیران و برنامه ریزان در حوزه درمان سوء مصرف مواد، تهیه شد. تهیه این پروتکل، حاصل مشاهده و ارزیابی دقیق همۀ یافته های پژوهشی بهداشتی و درمانی مرتبط است که تقریبا تمام نیازهای درمانگران را در این حوزه برآورده می کند. برای این گردآوری، گروهی از محققان بالینی غیر فدرال، درمانگران، مدیران برنامه ریز و حامیان مالی برنامه، درباره حوزه های تخصصی خود به گفتگو و مناظره پرداختند تا به اجماعی درباره بهترین راهکارها برسند. سپس، کار این گروه توسط کارشناسانی از همان حوزه ها مورد نقد و بررسی قرار گرفت؛ تعهد و سخت کوشی اعضای گروه TIP در فرآیندی با مشارکت منتقدین، شکاف میان وعده های پژوهشی و نیازهای عملی درمانگران را پر کرد. 

«تا خودش نخواهد، نمی شود برایش کاری کرد!»

این جمله در حوزۀ درمان سوء مصرف مواد برای همه آشنا است. بعید است که از نزدیک با پدیده «اعتیاد» آشنا باشید و این جمله را در مورد یک بیمار مبتلا به سوء مصرف نگفته یا نشنیده باشید. کسانی که چنین عقیده ای درباره «ترک» مواد دارند از تالی فاسد آن ناآگاه هستند: باید صبر کرد که معتاد به مرحله «عجز» برسد و درخواست کمک کند. معنای ضمنی این گفته هم این است شاید لازم باشد صبر کنیم که عوارض سوء مصرف مواد آن قدر زیاد شود تا معتاد «مجبور» به پذیرش درمان شود. باعث شگفتی و تأسف است که چنین نگرشی در میان افراد یا گروه های دارای عنوان در حوزۀ درمان اعتیاد غالب است. این کتاب با تکیه بر رویکرد «انگیزشی» مقابله با چنین نگرشی را هدف می گیرد.

انگیزه چیزی نیست که کسی دارای آن باشد و دیگری فاقد آن؛ انگیزه عملی است که شخص انجام می‌دهد، شامل شناخت یک مسئله، جستجوی راهی برای تغییر و سپس اتخاذ راهبردی برای انجام آن. انگیزش راه‌های بسیاری را پیش روی مردم می‌گذارد تا به سمت چنین شناخت و چنان عملی حرکت کنند. (میلر، ۱۹۹۵)

چرا مردم تغییر می‌کنند؟ انگیزه چیست؟ آیا انگیزه افراد می‌تواند رفتار معطوف به مصرف مواد را تغییر دهد؟ آیا درمانگران در بهبود انگیزه مراجعین برای بهبود نقشی دارند؟

در دو دهۀ گذشته، پژوهش‌های بالینی به شکلی روزافزون بر راه‌های بهبود انگیزه مصرف کنندگان مواد برای توجه کردن شروع و ادامه درمان سوء مصرف مواد متمرکز شده است. توجه نسبی در این جا متمرکز بر تغییر پایدار و پرهیز از بازگشت به رفتارهای مخرب پس از اتمام درمان است. اینجا موضوع این تحقیقات تغییر پارادایم در حوزۀ مفهومی اعتیاد، انگیزش و نقش درمانگران در شکل دادن به آن برای ارتقا و تثبیت تغییرات مثبت است. این تغییر گفتمان، سایر پیشرفت‌ها در درمان اعتیاد را متوازن و راهبردهای جدید را در موضوع انگیزش پررنگ می‌کند. ادغام شیوه درمانی مبتنی بر مصاحبۀ انگیزشی با مدل‌های نظری مراحل تغییر، دیدگاه جدیدی را در مورد انتخاب راهبردهای درمان شکل داده است. نتایج مصاحبه‌های انگیزشی با تکیه بر تئوری‌های موجود نوید بخش درمان‌های مؤثرتری در مقولۀ سوء مصرف مواد شده است.

• درمان شناختی رفتاری اعتیاد ~کریستوس کوئیمسایدز، کولین دراموند، نیکولاس تاریر، شهرام محمدخانی (مترجم)، قدرت عابدی (مترجم)
• راهنمای غلبه بر اعتیادها با فنون رفتاردرمانی عقلانی هیجانی ~ویندی درایدن، والتر ماتویچوک، مهرداد فیروزبخت (مترجم)
• درمان مغز اعتیادی ~هرولد یورشل
• درمان اعتیاد راهنمای متخصصان ~ویلیام میلر، آلیسا فورس هایمز، آلن زوئیبن، مهرداد پورشهبازی (مترجم)، بهار بنی کریمی (مترجم)
• ماتریکس درمان فشرده و سرپایی برای افراد دارای اختلالات سوء مصرف مواد محرک ~محققان مرکز درمان سو مصرف مواد آمریکا، حسین امیری طلب (مترجم)
• موارد بیشتر (66)

• مصاحبه انگیزشی در درمان اعتیاد ~ناصر همتی، نازفر ناظم