روان شناسی شناختی شاخه ای از دانش روان شناسی است که به مطالعه و بررسی فرآیندهای ذهنی و درونی می پردازد و چگونگی ادراک و شناخت، یادگیری، تفکر و استدلال، و حل مسئله در انسان ها را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. کاربرد این دانش در طراحی صنعتی، معرفی فرآیندهای ذهنی یا درونی مرتبط با درک محیط و محصولات و نحوه پردازش اطلاعات مربوط برای برقراری ارتباط دو سویه بین کاربر با محصول و کاربر با محیط استفاده است؛ بنابراین طراح ضمن درک بهتر فرآیند ادراک و شناخت در کاربران، تا حدی به پیش بینی ارتباط مذکور می پردازد و با طراحی صحیح به نیازهای روان شناختی نیز پاسخ می دهد.
این کتاب از پنج فصل اصلی (انگیزش و مؤلفه های عملکرد؛ محصولات و کنترل عملکرد؛ سامانه های عملکرد؛ کاربر و اطلاعات مربوط به عملکرد؛ نتایج) تشکیل شده و هر فصل مشتمل بر مباحث روان شناختی کاربردی در حوزه طراحی صنعتی است، با مثال های مصور همراه است و می تواند مورد استفاده اساتید، دانشجویان، متخصصان و علاقه مندان به رشته طراحی صنعتی و روان شناسی قرار گیرد.
فرایندهای شناختی، دائما در ذهن شما و ذهن افراد اطراف شما در جریان است. زمانی که شما به یک محاوره توجه میکنید، سرعت خودرویی را که به هنگام عبور از خیابان به سمت شما میآید، برآورد میکنید یا اطلاعاتی را برای گذراندن آزمونی در مدرسه به یاد میسپارید شما اطلاعات را دریافت پردازش و به یاد میسپارید و یا درباره آن فکر میکنید. این کتاب درباره آن فرایندهای شناختی است که اغلب از دید شما پنهاناند ولی شما آنها را قطعی میدانید؛ زیرا به صورت خودکار اتفاق میافتند. این فصل برخی افرادی را که به شکلگیری روانشناسی شناختی کمک کردهاند تا به موقعیت امروز آن برسد معرفی خواهد کرد؛ همچنین روشهایی را که در تحقیقات روانشناسی شناختی به کار میروند، مورد بحث قرار خواهد داد.
در یک کتاب درسی چه چیزی درباره روان شناسی شناختی میخوانید؟
روان شناسی شناختی، مطالعه نحوه ادراک یادگیری و فکر کردن درباره اطلاعات است. یک روانشناس شناختی ممکن است بررسی کند که افراد چگونه اشکال مختلف را درک میکنند، چرا برخی حقایق را به یاد میسپارند و بقیه را فراموش میکنند یا چگونه زبان را فرا میگیرند به برخی مثالهای زیر توجه کنید:
چرا اشیاء در یک روز مه آلود از آنچه واقعا هستند دورتر به نظر میآیند؟
چرا بسیاری از مردم یک تجربه خاص را به یاد میسپارند. (مثلا) یک لحظه بسیار خوشحال یا شرمگین در دوران کودکی ولی اسامی افرادی را که برای سالهای طولانی میشناختهاند فراموش میکنند؟
چرا بسیاری از افراد از مسافرت با هواپیما نسبت به خودرو بیشتر میترسند؟
چرا شما اغلب افرادی را که در دوران کودکی دیدهاید به راحتی به یاد میآورید ولی نه افرادی را که یک هفته قبل ملاقات کرده اید؟
چرا مدیران بازاریابی در شرکتهای بزرگ مقدار زیادی از پول شرکت را صرف تبلیغات میکنند؟
یادداشت مترجمان
درباره مؤلفان کتاب
مقدمه مؤلف
سخنی با دانشجو
۱: مقدمهای بر روانشناسی شناختی
۲: علوم اعصاب شناختی
۳: ادراک بصری
۴: توجه و هشیاری
۵: حافظه: الگوها و روشهای تحقیق
۶: فرایندهای حافظه
۷: تصاویر ذهنی و گزارهها
۸: سازمان دانش در ذهن
۹: زبان
۱۰: زبان در بافت
۱۱: حل مسئله و خلاقیت
۱۲: تصمیم گیری و استدلال
۱۳: هوش انسان
منابع
واژه نامه فارسی به انگلیسی
واژه نامه انگلیسی به فارسی
این کتاب، در برگیرندۀ موضوعی تعیینکننده و اصلی است که عناوین گوناگون مطرح شده در فصلهای مختلف را به هم مرتبط میسازد. شناخت انسان در طول زمان به عنوان وسیله انطباق با محیط تکامل یافته است و ما میتوانیم این توانایی انطباق با محیط را هوش بنامیم. ما با بهرهگیری از هوش، میتوانیم به صورت یکپارچه و انطباقی با بسیاری از چالشهایی که محیط در مقابل ما قرار میدهد کنار بیاییم. اگر چه روان شناسان شناختی دربارۀ بسیاری از مسائل اختلاف نظر دارند، ولی تقریبا همه آنها درباره یک موضوع توافق دارند: شناخت، که ما را قادر میسازد به صورتی موفقیتآمیز خود را با محیطی که در آن قرار داریم تطبیق دهیم. بدین ترتیب ما نیاز به سازهای همچون هوش انسان داریم تا راه کوتاهی برای بیان وحدت بنیادی مهارت انطباقی فراهم سازیم. این وحدت را ما در همه سطوح مطالعۀ روان شناسی شناختی مشاهده میکنیم. برای مثال، اندازه گیریهای گوناگون کارکردهای روان فیزیولوژیک مغز انسان، همبستگیهایی با نمرات آزمونهای مختلف هوش نشان میدهند. توجه گزینشی، یعنی توانایی بذل توجه به یک محرک خاص و عدم توجه به سایر محرکها نیز با هوش مرتبط است و حتی گفتهاند فرد هوشمند کسی است که میداند به چه اطلاعاتی توجه کند و کدام اطلاعات را نادیده بگیرد. مهارتهای مختلف زبانی و حل مسئله نیز، صرف نظر از روش اندازهگیری آنها با هوش ارتباط دارند. به طور خلاصه، هوش انسان را میتوان موجودیتی تلقی کرد که موجب وحدت و هدایت مسیر فعالیتهای سامانه شناختی انسان میشود.
من امیدوارم از این کتاب لذت ببرید. همچنین امیدوارم دریابید که چرا من به روان شناسی شناختی علاقه پرشوری دارم و افتخار میکنم که یک روانشناس شناختی هستم.