تغییرات اقتصادی، تکنولوژیکی، اجتماعی و محیطی در عین حالی که با پیچیدگی سیستمها و تکامل تدریجی زندگی روبرو هستند، به طور فزایندهای مدیران و سیاستمداران را به یادگیری بیشتری فرا میخوانند. بسیاری از مسائلی که ما با آن مواجه هستیم، ناشی از اثرهای جانبی پیش بینی نشده عملکردهای گذشته یمان است. همچنین اغلب همۀ این سیاستهایی که برای حل مسائل مهم به کار میبریم به شکست میانجامد و باعث ایجاد راه حلهای غلط یا مسائل جدید میگردند. تصمیم گیری مؤثر و یادگیری در دنیایی از رشد پیچیدگی پویا ما را وادار میکند تا به عنوان اندیشمندانی سیستمی باشیم تا بتوانیم مرزها و محدودههای مدل ذهنی را گسترش بدهیم و برای درک بهتر ساختار سیستم پیچیده و رفتارهای بوجود آمده آن، از ابزارها و تجهیزات استفاده بکنیم.
این کتاب، پویاییشناسی سیستم را برای تحلیل استراتژی و سیاست با تمرکز بر کاربردهای سیاست دولتی و تجاری معرفی میکند. پویاییشناسی سیستم، دیدگاه و مجموعهای از ابزارهای مفهومی است که ما را قادر به فهم ساختار و پویایی سیستمهای پیچیده میکند. همچنین پویاییشناسی سیستم، یک روش مدلسازی ماهرانه و ظریفی است که در ساخت شبیهسازی کامپیوتری از سیستمهای توانمند استفاده میکند و استفاده از آنها منجر به طراحی سازمانها و سیاستهای مؤثر میشود. در مقابل این ابزارها شبیه سازیهای بلند پروازانه مدیریت را ممکن میسازند - یعنی دنیای کوچکی که زمان و فضا در آن متراکم میشوند - سپس میتوانیم از اثرهای جانبی بلند مدت تصمیمهایمان تجربه بیاموزیم، یادگیری را سرعت بخشیم، سیستمهای پیچیده را درک کنیم و ساختارها و استراتژیهایی برای موفقیت بیشتر طراحی کنیم. زمینهها و رشتههای پویاییشناسی سیستم، روز به روز در حال افزایش است. طی دهۀ گذشته، بسیاری از شرکتهای موفق مشاورهای و سازمانهای دولتی در ارائه موارد مهم و حیاتی خود از پویاییشناسی سیستم بهره برده اند. اکثر دانشگاههای مدرن و دانشکدههای مدیریت و بازرگانی در حال تدریس درس پویاییشناسی سیستم هستند و افراد علاقهمند و مشتاق برای ثبت نام آن سیر صعودی دارد. هزاران مدرسه ابتدایی و راهنمایی از کودکستان تا دبیرستان همه در حال گنجاندن دورههای تفکر سیستمی، پویاییشناسی سیستم و شبیهسازی کامپیوتری به دورۀ تحصیلات خود هستند. ابزارها و روشهای پویاییشناسی سیستم، مجموعه کاربردهای موفق و بینش و نگرشهای حاصل از استفاده مؤثر از ابزارها برای مدیران و سازمانها به سرعت در حال گسترش است.
جهان بزرگ است و آدمیزاده کوچک، اما انسان میتواند چنان بزرگ شود که جهان در برابرش کوچک شود. جهان ما، جهان تغییر و تحولهای شتابنده است. تداعی کننده سیستمی است که ما نیز به عنوان اجزاء تشکیل دهنده آن سیستم، خودآگاه و یا ناخودآگاه در آن ایفای نقش میکنیم. تنها با داشتن چنین دیدگاهی است که اجزا ارتباطاتها و وابستگیهای متقابل این سیستم بزرگ پیچیده و پویا را بهتر درک سیستمی میکنیم؛ چرا که انسان حال حاضر با روشهای علمی مختلفی که در حل مسائل خود بکار میبرد با حل یک مسئله مسئله جدیدی درست میکند. در این راستا پویاییشناسی سیستم به عنوان یک ابررشته معرفی میشود. برای تدوین برنامه ریزیهای راهبردی کلان، خرد و میان بخشی ظرفیت و توان بالایی دارد. در صورت وجود تنوع زیاد در مؤلفهها و متغیرها، میتواند به تبیین پیش بینی و زیر نظر گرفتن ساختارها و رفتارها بپردازد.
کتاب پویاییشناسی سیستم، به معرفی کلیه مراحل مدلسازی از طرح و بیان مسئله تا تحلیل و تفسیر نتایج در برنامه ریزی، سیاست گذاری، نظارت و ارزیابی برنامههای راهبردی و ارائه مطالعات موردی پرداخته است. امید است مورد استفاده متخصصان، دانشجویان و علاقه مندان قرار گیرد.