خانواده ابتدایی ترین و کوچک ترین نهاد اجتماعی است که تحت تأثیر تمایلات طبیعی و غریزه ی غیر خواهی و فرزند دوستی و همراه با انگیزه ی بقای نسل بشر، تشکیل می شود. این نهاد کوچک از سوی دانش های گوناگون مورد ملاحظه و مطالعه واقع شده و فواید فردی و عواید عمومی آن از زوایای مختلف تحقیق و بررسی شده است.
از دیدگاه شرعی اهمیت خانواده و ضرورت سازماندهی اخلاقی و حقوقی آن به اندازه ای است که به اعتقاد بعضی از محق قان، غالب احکام تفصیلی و عملی قرآن و سن ت ناظر به این گروه کوچک اجتماعی است و اسباب تشکیل و طرق تشیید و تنظیم حقوق و تکالیف و روابط اعضای آن بیش از هر تأسیس اجتماعی دیگر مورد عنایت شریعت واقع شده است.
از منظر جامعه شناسی خانواده یکی از عوامل اساسی اجتماعی کردن فرد و کانون حفظ و انتقال و استمرار سنن مل ی و قواعد اخلاقی و محیط رشد و توسعه ی عواطف انسانی و تعمیق روح تعاون و همبستگی و مهیا شدن برای مشارکت در محیط ها و گروه های بزرگ تر محسوب می شود. نقش خانواده در اقتدار مل ی و اقتصادی هم از نظر دور نمانده است. تا آنجا که بعضی از صاحب نظران آسیب های وارد بر دولت را ناشی از آسیب دیدگی خانواده دانسته اند.