این کتابی است که در حقیقت از اشتیاق خواندن زاده شده است. من با اندیشیدن به کتاب هایی که دلم می خواست بخوانم شروع به نوشتن کردم و با خود گفتم: بهترین وسیله ی داشتن چنین کتاب هایی این است که خود آدم آن ها را بنویسد، نه یکی، بلکه ده تا، یکی به دنبال دیگری و همه در یک کتاب. چنین است نقشه ی جاه طلبانه ی نگارش که به گفته ی خود کالوینو در اگر شبی از شب های زمستان مسافری عملی شده است. درواقع این رماِن رمان ها ده سرآغاز پیشنهاد می کند که هرکدام ده صفحه ای ادامه می یابد و قطع می شود و با مطالعه مجموع این داستان های ناتمام مطالعه ی دیگری (کامل و حتی با پایانی خوش) انجام می گیرد که عملا یازدهمین داستان است و این بار داستانی عشقی بین مرد خواننده و لودمیلا زن خواننده، که علاقه ی شدیدشان به رمان ها، پژوهش مشترکشان، برخوردهای تصادفیشان و ناکامی هایشان در موضوع همه ی این داستان های ناتمام آن دو را به هم نزدیک کرده است. ده فصل اول ده نوِع رایِج رمان معاصر دنیا را نشان می دهند: از رمان ذهنی گرفته تا رمان عاشقانه ی مبتذل، همچنین رمان های تاریخی و سیاسی و غیره. این رمان همچنین تفکری است درباره ی مطالعه و ساز و کارهایی که مطالعه برپایه ی آن ها صورت می گیرد.