کتاب سرمایه مالی: پژوهشی در باب تازه ترین مرحله تحول سرمایه داری

کتاب سرمایه مالی که کارل کائوتسکی، مشهور به پاپ مارکسیسم آن را تکمله جلدهای دوم و سوم سرمایه خوانده و اوتو باوئر از مفسران بزرگ آثار مارکس، با صراحت بیشتری آن را جلد چهارم سرمایه مارکس نام نهاده است. ولادیمیر لنین از طریق کتاب امپریالیسم و اقتصاد جهانی نیکلای بوخارین، با سرمایه مالی آشنا شد و او هم، به احتمال زیاد، متاثر از عنوان و محتوای این کتاب، عنوان نامدارترین و موثرترین کتابش را گذاشت امپریالیسم: بالاترین مرحله سرمایه داری.

سرمایه مالی از آغاز قرن بیستم تاکنون مهم ترین و تاثیرگذارترین متن اقتصاد سیاسی مارکسیستی بوده است. این کتاب سرآغاز بزرگ ترین بازاندیشی در نقد اقتصاد سیاسی کاپیتالیستی است که حوزه تاثیرش از جنبش جهانی چپ فراتر رفته و حتی کینزین های جدید، تحولات دو دهه اخیر در اقتصاد جهانی و بحران های مالی 1997 به بعد را در پرتو این متن تفسیر کرده اند.

کتاب سرمایه مالی بر یک نظریه بنیانی استوار است: سرمایه داری در جریال تحولش، از تولید کالا فراتر می رود و به امکان هایی تازه برای ارزش افزایی و سود آفرینی دست می یابد. این تحول، سرمایه صنعتی و سرمایه تجاری را منقاد سرمایه پولی می کند و محصول نهایی این تحولات، صورت بندی تازه ای در سرمایه داری یا همانا سرمایه مالی است. هیلفردینگ برای توضیح دادن این تحول، همه پرسش ها را در قالب سه مبحث کلی مطرح می کند و می کوشد کار ناتمام مارکس و انگلس را در زمینه نظریه اقتصادی توضیح دهد و فرجامی دیگر برای نظام سرمایه داری ترسیم کند که جوهرش همان است که مارکس گفته، اما سیمای بیرونی اش چیز دیگریست؛ و دست بر قضا همان بخشی که هیلفردینگ بر نظریات مارکس و انگلس افزود، محرک تحولاتی مهم در حوزه نظر و عمل پیروان مارکس از اوایل قرن بیستم تاکنون شده است.

وجه نخست پژوهش هیلفردینگ در سرمایه مالی، ترسیم صورت بندی جدید نظام سرمایه داری در پرتو تحولاتی است که از زمان مرگ مارکس تا اواسط دهه 1910 سیمای رابطه کار و سرمایه - نه محتوای آن ها- را تغییر داده است. صورت بندی تازه ای که هیلفردینگ در نظام سرمایه داری می یابد، تغییر جهت پدیده انباشت سرمایه از تمرکز ساده در بنگاه های مجزای سرمایه داری به تمرکز پیچیده در نهادهای متشکل کارتل و تراست، و استحاله آگاهانه و مهندسی شده بنگاه به شرکت است.

• سرمایه: نقد اقتصاد سیاسی ~کارل مارکس، حسن مرتضوی (مترجم)
• سرمایه در سده بیست و یکم ~توما پیکتی، ناصر زرافشان (مترجم)
• پول و سرمایه ~سیدعبدالمحمد رضائی
• زمان و پول ~راجردبلیو گریسون، محمدی جوادی (مترجم)، امیررضا عبدلی (مترجم)
• مارکس، سرمایه و جنون خرد اقتصادی ~دیوید هاروی
• موارد بیشتر (32)

• ناسیونالیسم در ایران ~ریچارد کاتم، احمد تدین (مترجم)، حاتم قادری(مقدمه)
• از خود بیگانگی: جهت گیری های جدید در نظریه انتقادی ~راحیل یگی، احمد تدین (مترجم)
• کارل مارکس: یک زندگی قرن نوزدهمی ~جاناتان اسپربر، احمد تدین (مترجم)، شهین احمدی (مترجم)، محمود صدری (ویراستار)
• گروندریسه: مبانی نقد اقتصاد سیاسی ~کارل مارکس، باقر پرهام (مترجم)، احمد تدین (مترجم)

• چرا کشورها شکست می خورند: سرچشمه های قدرت، فقر و غنای کشورها ~دارون عجم اوغلو، جیمز ای. رابینسون، پویا جبل عاملی (مترجم)، محمدرضا فرهادی پور (مترجم)، محمود صدری (ویراستار)
• راه بندگی به روایت کاریکاتور (برداشت آزاد از کتاب "راه بندگی" نوشته فردریش هایک) ~لودویگ فون میزن، محمود صدری (مترجم)
• کارل مارکس: یک زندگی قرن نوزدهمی ~جاناتان اسپربر، احمد تدین (مترجم)، شهین احمدی (مترجم)، محمود صدری (ویراستار)