کتاب باستان شناسی خلیج فارس در دوره اشکانی و ساسانی

مشخصات طبیعی

خلیج فارس در امتداد دریای عمان و در میان شبه جزیره عربستان و ایران قرار دارد؛ از شرق، از طریق تنگه هرمز به دریای عمان و اقیانوس هند و از جنوب و مغرب به شبه جزیره عربستان محدود می شود. کرانه های شمال و شمال شرقی خلیج فارس را سواحل ایران پوشانده است و در منتها الیه شمال آن اروند رود جاری است. به فاصله کمی از گوشه شمال غربی آن خاک عراق قرار دارد و در گوشه کوچکی از زاویه شمال غربی آن کویت واقع است. طول خلیج فارس حدود ۱۰۰۰ کیلومتر و پهنای آن بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتر است که در تنگه هرمز به حدود ۶۰ کیلومتر کاهش می یابد. مساحت خلیج فارس در حدود ۲۳۳ هزار کیلومتر مربع است.

خلیج فارس جزء دریاهای کم عمق جهان است و در بخش عمده ای از آن، میانگین عمق آب کمتر از ۳۶ متر است. در مواردی نادر و از جمله در نقطه ای نزدیک رأس مسندم، این عمق به میزان ۱۸۲ متر میرسد؛ در حالی که عمق آب در دریای عمان حدود ۳ هزار متر و در دریای سرخ بیش از یک هزار متر و گود ترین نقطه آن حدود ۲۲۷۰ متر است. عمیق ترین نقطه خلیج فارس در ۱۵ کیلومتری جنوب جزیره تنب بزرگ و حدود ۹۲ متر است. مناطق عمیق عمدتا در اطراف جزایر ابوموسی، تنب بزرگ، لاوان و فارسی قرار دارد و قسمت های شرقی عمیق تر از نواحی غربی خلیج فارس است.

• ایران در زمان ساسانیان ~آرتور کریستن سن، رشید یاسمی (مترجم)
• شاهنشاهی اشکانی ~یوزف ولسکی، مرتضی ثاقب فر (مترجم)
• تاریخ ایران باستان: تاریخ سیاسی ساسانیان ~روزبه زرین کوب، عبدالحسین زرین کوب
• از جیحون تا فرات: ایرانشهر و دنیای ساسانی ~تورج دریایی، خداداد رضاخانی، مریم بیجوند (مترجم)
• مادیان هزار دادستان (هزار رای حقوقی) ~فرخ مردبهرامان، سعید عریان
• موارد بیشتر (343)