کتاب واج شناسی: نظریه بهینگی

نظریه بهینگی یکی از رویکردهای محدودیت بنیاد است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را چهارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. برخلاف رویکرد اصول و پارامترها که روساخت مجاز به طور مستقیم از زیرساخت مشتق می شود، در نظریه بهینگی روساخت مجاز یکی از چند گزینه ای است که کمترین تخلف را از محدودیت های نقض پذیر جهانی دارد. از نظریه بهینگی، بیشتر برای توصیف نظام آوایی زبان ها استفاده شده است تا توصیف نظام تکواژها و گروه های نحوی، براین اساس واج شناسی هر زبان در یک واحد ارزیاب خلاصه می شود که خود شامل تعدادی محدودیت جهانی قابل نقض است که دارای ترتیب مشخصی هستند. درون داد واحد ارزیاب چند گزینه آوایی است که دستگاه مولد براساس اصول آواشناسی عمومی از روی زیرساخت واجی می سازد. روساخت مجاز یکی از گزینه های آوایی است که در مقایسه با سایر گزینه ها، کمترین تخلف را از محدودیت ها دارد، یا به عبارت دیگر، بیشترین هماهنگی را با محدودیت دارد. در این کتاب، ضمن معرفی نظریه بهینگی، نظام مشخصه ها و واجگان، ساخت هجا و واج آرایی و همچنین فرایندهای واجی در زبان فارسی معیار در چهارچوب نظریه بهینگی توصیف و توضیح داده شده اند.

• آشنایی با زبان شناسی در مطالعات ادب فارسی ~کورش صفوی
• تاریخچه ی آواشناسی و سهم ایرانیان ~سیدمهدی سمائی
• بازی با آوا، بازی با الفبا 1 ~زهره پریرخ، ابوالفضل همتی آهوی(زیرنظر)
• بازی با آوا، بازی با الفبا 3 ~زهره پریرخ
• بازی با آوا، بازی با الفبا 2 ~زهره پریرخ
• موارد بیشتر (34)

• نظام آوایی زبان فارسی ~محمود بی جن خان، مریم جابر (ویراستار)
• پردازش متن و گفتار فارسی: مروری بر مبانی نظری و آخرین یافته های پژوهشی ~مهرنوش شمس فرد، محمود بی جن خان