این رمان مهم ترین اثر این نویسنده ی بزرگ روس است که هر چند از "جنایت و مکافات" از نظر ساخت نازل تر باشد، دارای آن چنان قوت و شدت دریافت و تحلیلی است که آن را به شمار یکی از باارزش ترین دستاوردهای ادبیات اروپایی نیمه دوم سده نوزدهم در می آورد. طرح این اثر در ذهن نویسنده می بایست نخستین بخش زندگینامه مشروحی باشد مختص آلیوشا، جوانترین فرزند از میان برادران کارامازوف. داستایفسکی قرار بود از روایت سرگذشت دوران نوجوانی آلیوشا، چارچوبی ساخته که تکوین وقایع برجسته دوران سالمندی او را بازنمایاند. لیکن سرگذشت ماهیگیری بزرگ، که داستایفسکی پاره ای از طرح ها و یادداشت های آن ها را محفوظ داشته است، ناتمام ماند. رمان برادران کارامازوف در وضع موجود به صورت وقایع نگاری ناقصی به نظر جلوه می نماید که داستان کینه شدید برادران کارامازوف را نسبت به پدر، در چارچوب یکی از شهرهای کوچک روسیه، روایت می کند.