کتاب «معماری اسلامی» نوشته استاد رابرت هیلن برند، برای گروههای زیر مفید و مورد استفاده است:
1. دانشجویان هنر و معماری: این کتاب میتواند به عنوان منبعی معتبر و جامع برای دورههای تحصیلی در زمینه هنر و معماری اسلامی مورد استفاده قرار گیرد.
2. پژوهشگران هنر و معماری: افرادی که در حوزهی پژوهش و تحقیقات در زمینه هنر و معماری اسلامی فعالیت میکنند، میتوانند از اطلاعات و تحقیقات استاد برند بهره برداری کنند.
3. علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ اسلامی: کتاب میتواند به عنوان یک منبع جامع برای کسانی که علاقه به آشنایی با جنبههای فرهنگی و تاریخی هنر و معماری اسلامی دارند، مورد استفاده قرار گیرد.
4. معماران و طراحان: افرادی که در زمینه طراحی و معماری فعالیت میکنند و تمایل دارند به الهام گیری از الگوها و عناصر معماری اسلامی، از این کتاب بهره برداری خواهند کرد.
5. معلمان و استادان: استادان و معلمانی که در دانشگاهها و موسسات آموزشی در حوزه هنر، معماری و فرهنگ اسلامی تدریس میکنند، میتوانند از این کتاب به عنوان یک منبع آموزشی استفاده کنند.
6. علاقه مندان به معماری ایران: با توجه به تأکید استاد برند بر معماری ایرانی، کتاب برای کسانی که مایل به آشنایی با معماری و هنر ایرانی هستند، مناسب است.
در نهایت، هر کسی که علاقه به آشنایی با تاریخ، فرهنگ، و جنبههای هنری معماری اسلامی دارد، از مطالعه این کتاب بهرهمند خواهد شد.
استاد رابرت هیلن برند به عنوان یکی از برجستهترین پژوهشگران هنر و معماری اسلامی در دنیا شناخته میشود. وی، پس از تحصیل در دو تا از معتبرترین دانشگاههای جهان - کمبریج و آکسفورد - در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند به تدریس پرداخته و به سرعت به عنوان یکی از پیشروهای پژوهش در این حوزه شناخته شده است.
از سال ۱۹۷۱، برند با ورود به گروه هنرهای زیبای دانشگاه ادینبورگ، شروع به ارائه دروس و تدریس در زمینه هنر و معماری اسلامی کرده و در نهایت، در سال ۱۹۸۹، ریاست گروه هنر اسلامی در این دانشگاه را بر عهده گرفته است.
وی با داشتن تجربه تدریس در دانشگاههای معتبری چون پرینستون، یو. سی. ال. ای. ، بامبرگ و دارتماوث (Dartmouth) نه تنها افتخاراتی برای دانشگاه ادینبورگ به ارمغان آورده، بلکه نام خود را به عنوان یکی از استادان برجسته در زمینه هنر اسلامی در دنیا نقش بسته است.
سفرهای برند به کشورهای مختلف اسلامی، او را با جوانب مختلفی از فرهنگ و هنر معاصر و تاریخی مواجه کرده است. این تجربیات میدانی، نه تنها دانش علمی او را ارتقاء داده، بلکه به وی فهم عمیقی از تاثیرات مکانی و زمانی در شکل گیری هنر اسلامی داده است.
در این میان، ارتباط ویژهای که استاد برند با هنر و معماری ایران برقرار کرده، قابل توجه است. او در ابتدای کتاب «معماری اسلامی» مینویسد: «نگارش این کتاب برایم کاری از روی عشق بود و خوشحالم اعتراف کنم که در تمام زمانی که آن را فراهم میکردم معماری ایرانی، که سی و پنج سال مورد تحسین و مطالعهام بود، در کانون توجه من قرار داشت…»
آثار علمی استاد برند نه تنها به شکل کتاب ها، بلکه به صورت بیش از یکصد مقاله در زمینههای مختلف هنر و معماری اسلامی منتشر شده است. این مقالات نمایانگر گستردگی و عمق دانش وی در این حوزهها است و به عنوان منابع معتبری در دانشگاههای جهان به تدریس میرسد.
فصل اول: قلمرو پژوهش: مسادل و رهیافتها
فصل دوم: مسجد
فصل سوم: مناره
فصل چهارم: مدرسه
فصل پنجم: آرامگاه
فصل ششم: کاروانسرا
فصل هفتم: کاخ
کتاب «معماری اسلامی: شکل، کارکرد و معنی» نوشته رابرت هیلن برند، منبعی بیبدیل در زمینه مطالعه و بررسی هنر و فرهنگ اسلامی است.
وقتی از جوانان و دانشجویان ایرانی سخن به میان میآید، باید به یاد آورد که این نسل با یک تاریخ پر افتخار روبرو است که معماری اسلامی یکی از برجستهترین بخشهای آن است. این کتاب میتواند بستری مناسب برای آشنایی با این میراث باشد.
در سال ۱۹۹۴، هنگامی که این کتاب برای نخستین بار منتشر شد، نقد و بررسیهای زیادی درباره آن انجام شد. برند خود معتقد است که این کتاب تنها دیدگاه او را در مورد معماری اسلامی نشان میدهد و ادعای جامع بودن ندارد. اما اینکه یک محقق بتواند با آگاهی و شفافیت به توضیح این موضوع بپردازد، خود نشان دهنده یک تلاش بزرگ است.
کتاب در هفت فصل تقسیم شده است که هر فصل به یک جنبه خاص از معماری اسلامی پرداخته است. فصل اول، قلمرو پژوهش را معرفی میکند و چالشها و رهیافتهای مختلفی را که در مطالعه معماری اسلامی وجود دارد، بررسی میکند.
فصلهای بعدی به مسجد، مناره، مدرسه، آرامگاه، کاروانسرا و کاخ میپردازند؛ این اماکن و ساختمانها نمایانگر چگونگی تفکر، اعتقاد و فرهنگ مسلمانان در سدههای مختلف هستند.
برای مثال، مسجد به عنوان یک مکان عبادت، نه تنها مکانی برای نماز است بلکه یک مرکز اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی است. مناره به عنوان نمادی از قدرت و معنویت، ارتفاع و بلندی را نشان میدهد. مدرسه و آرامگاه نیز، نمایانگر اهمیت دانش و یادگار مردان بزرگ میباشد.
در نهایت، معماری اسلامی نه تنها درباره ساختمانها و سازه هاست بلکه یک هنر و یک فلسفه است که نمایانگر هویت، تاریخ و فرهنگ یک ملت است. کتاب رابرت هیلن برند میتواند پلی باشد بین گذشته باشکوه و حال نسل جوان که به دنبال ریشهها و هویت خود میگردد.