کتاب رهیافتی نو در ارزیابی ویژگی ها و آثار گاز رادن

خداوند تبارک و تعالی در چرخه ی خلقت نظام هستی همه چیز را براساس ضرورت هایی آفریده است که انسان محتملا می تواند در بازه های زمانی متفاوت به آثار عینی و خواص عملی این مخلوق دست یابد. از جمله ی این مخلوقات الهی عناصری هستند که امروزه به نام عناصر هسته ای و رادیواکتیو می شناسیم. این عناصر با تفاوت هایی آشکار و نهان مدتی است که ابعاد وجودیشان بر انسان متعین گردیده و مورد کاربری واقع شده است. از جمله ی این عناصر می توان اورانیوم را نام برد. از آنجایی که عناصر رادیواکتیو از فروپاشی زنجیره ای و خودبخودی برخوردار هستند، لذا در هر حالت از واپاشی این عناصر ما با گونه ای جدید از ابنای آن مواجه می شویم. گاز رادن که به عنوان یکی از اصلی ترین دختران زنجیره ی واپاشی اورانیوم و سنگین ترین عنصر خانواده ی گازهای نجیب محسوب می گردد، دارای ایزوتوپ های مختلفی از جمله رادن-222 و رادن-220 یا تورون می باشد. در بین ایزوتوپ های رادن، رادن -222 که از زنجیره ی واپاشی طبیعی اورانیوم- 238 بدست می آید، دارای نیمه عمر طولانی معادل 82/3 روز است. این عنصر پس از گذشت مدت زمان یک نیمه عمر به دختران خود که پلونیوم- 214، پلونیوم- 218 و بیسموت - 214 می باشند با ساطع کردن آلفاهای پرانرژی واپاشی می کند. از آنجایی که این گاز از زنجیره ی طبیعی اورانیوم به وجود می آید و اورانیوم در خاک و پوسته ی زمین به مقدار فراوان وجود دارد، رادن در زیر زمین تولید شده و چون به صورت گاز است از خلل و فرج زمین خارج شده و وارد اتمسفر می گردد. پس از خروج به ذرات آئروسل هوا چسبیده و از طریق استنشاق وارد بدن می شود. همچنین رادن در آب حل می شود و می تواند از طریق آشامیدن، بلع و جذب پوستی وارد بدن شود. سپس رادن وارد سیستم گردش خون شده و در همه جای بدن پخش می شود. اگر رادن از طریق تنفس وارد بدن شود، در ریه ها نشست می کند و با واپاشی خود و دخترانش و آزاد سازی آلفاهای پر انرژی به سلول ها آسیب رسانده و موجب بروز سرطان ریه در فرد می گردد. همچنین تحقیقات نشان داده اند که ورود گاز رادن به بدن سبب تحریک سیستم ایمنی شده و برای بهبود برخی بیماری ها از جمله روماتیسم، آرتروز و غیره مناسب است. در واقع رادن برای درمان بیماری های مرتبط با اکسیژن فعال در بدن موثر است. اهمیت گاز رادن در حوزه ی سلامت، هم از منظر ریسک ابتلا به سرطان ناشی از استنشاق طولانی مدت آن و هم از منظر تاثیرات مثبت بیولوژیکی و فیزیولوژیکی، در ایران و سایر کشورهای جهان توجه بسیاری از محققان در حوزه های مختلف را به خود جلب کرده است. از این رو تلاش شده است تا مجموعه ای در حد توان کامل از نتایج تحقیقات انجام شده بر روی اثرات گاز رادن در حوزه ی سلامت گردآوری شده و در اختیار محققان علاقمند قرار داده شود و به علاوه در راستای افزایش آگاهی عموم مردم جامعه در این زمینه گامی برداشته شده باشد. 

• رادن سنجی در ارزیابی های محیطی ~فریدون میانجی
• رادن و خطر ابتلا به سرطان ریه ~سمانه برادران
• رادن ~فرید اصغری زاده، مجتبی کاکایی
• رادن: روش های اندازه گیری و سنجش های محیطی ~سیدمهدی حسینی پویا
• اهمیت زیست محیطی گاز رادن: اندازه گیری شده در سنگ معدن ذغال سنگ پابدانا ~عظیمه ابراهیمی