افکار و آثار شاه نعمت الله ولی
قرن هشتم ونهم سیطره افکار و آراء محی الدین ابن عربی در تصوف و عرفان است. تقریبا تمامی فرقه های مختلف تصوف نظیر نقش بندیه نور بخشیه و مولویه مروج آراء ابن عربی هستند. شاه نعمت الله نیز از این قائده مستثنی نیست و از جمله شارحان مهم نظریه های ابن عربی بشمار می رود .شاه ولی به محی الدین ابن عربی به دیده تکریم و احترام می نگریست وکتاب فصوص الحکم او را از حفظ بود و حتی یکی از مفصل ترین رساله های خود را به شرح ابیات فصوص الحکم اختصاص داده است. به طور کلی میتوان گفت آثار شاه نعمت الله ولی اعم از منظوم و منثور آیینه تمام نمای آراء ابن عربی نظیر وحدت وجود و انسان کامل و مسئله قطب و ولایت و علم اسرار حروف و نقطه است.آثار شاه نعمت الله به دو دسته منظوم و منثور تقسیم می شوند :
آثار منظوم
مهم ترین اثر منظوم شاه ولی دیوان اشعار اوست که شامل قصاید غزلیات قطعات مثنوی ها و رباعیات است که بالغ بر دوازده هزار بیت می باشد. بعضی از اشعار و ابیات این دیوان منسوب به اوست. همه ان ها از نوع اشعار عرفانی و حاوی اشارات و توضیحات درباره عقاید و افکار متصوفه می باشد .
آثار منثور
تمامی عمر این عارف گران قدر در تعلیم و ارشاد مریدان خود گذشت .به همین جهت وی یکی از فعال ترین عارفان از نظر نوشتن رسالات تعلیمی است.تعداد رسالات منثور او را تا پانصد ذکر کرده اند و البته تا کنون انتساب 114 رساله به او مسلم شده است. نثر این رساله ها اغلب مشکل و پیچیده است و اکثرا از ویژگی های نثر قرن هشتم و نهم برخوردار است .