کتاب شهربندان و عادل ها: دو نمایشنامه

آلبر کامو روزگارى یکى از محبوب ترین نویسندگان بیگانه در میان کتاب خوان هاى کشور ما به شمار مى آمد، و امروز شاید وقتش باشد که به همان مرتبه پیشین برگردد. رمز جدابیت او در این جا و در تمام جهان بیش از همه چیز در این بود که آزاد از هر رنگ تعلق و از هر جناح فکرى، و بدون پیروى از مرشدهاى سیاسى، یک تنه در پرتو روشنایى هاى وجدانش، در جامعه تیره و بر آشفته معاصر راه سپرد، و بى اعتنا به بسیارى مصلحت ها، از ارزش هاى متحصل و تثبیت شده بشرى دفاع کرد. هنگامى که بدین مرام، موفقیت هایى را که در عمرى کوتاه به دست آورد (از جمله دریافت جایزه نوبل سال 1957) و نیز معصومیت زندگى شخصى او را بیفزاییم درخواهیم یافت که چرا چهره کامو این چنین براى وجدان هاى آگاه و آزاد که به کسى و جایى بدهکار نیستند فراموش نشدنى مانده است. اسلوب نگارش او نیز بسیار موجز و شسته رفته است که گاه به کتب مذهبى پهلو مى زند و از این لحاظ جملاتش مثل چهره اش تابناک مى نماید. با این سبک و لحن در جهانى که براى آدمیزاد حیران و لطمه دیده، هر کس راه حل هاى دست به نقد از آستین بیرون مى آورد، آلبر کامو هرگز قضاوت نمى کند، تنها راه نشان نمى دهد، فلسفه براى زندگى نمى آورد. او تنها برخى از منهیات اخلاقى خود را که مثل بشریت قدیم است با خواننده در میان مى گذارد، پس مى نویسد: هنرمند قاضى نیست.