کتاب تفسیر مایکل بری بر هفت پیکر نظامی

مایکل بری در سال ۱۳۸۰ متن کامل هفت پیکر را از فارسی به فرانسه برگرداند که همراه با شرح و تفسیر او بر این اثر توسط نشر گالیمار در پاریس منتشر شد. نظامی خود بر این باور بود که شعرش هلالی باریک از ماه است که تنها بر اثر کوشش خواننده قرص کامل خواهد شد. خواننده ی منصف پس از خواندن تفسیر مایکل بری بر هفت پیکر نظامی ناگزیر اعتراف خواهد کرد که راهنمایی های او برای هویدا کردن این قرص کامل بسیار سودمند واقع شده اند. مایکل بری خود می گوید: «نظامی همواره شاعر ایرانی دلخواه من بوده است. تفسیر حاضر را برای ترجمه ی خود از هفت پیکر نظامی به زبان فرانسوی، که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد، نگاشته ام. نسخه ی فارسی هفت پیکر را همراه گلچینی از شعر فرانسه، نسخه ای جیبی از اثر دانته و نسخه ی جیبی دیگری از اثر شکسپیر، به هنگام سفرهای بشردوستانه ی فراوان به قصد یاری رسانی پزشکی و غذایی به مردم افغانستان مصیبت زده در سال های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، در کوله پشتی خود حمل می کردم. می خواستم زبان، جهان بینی، و دنیای شاعرانه تمدن پارسی کهن را فرا بگیرم و در فرصت های گران بهای مطالعه و در شب روی های طولانی به منظور دوری از گروه های گشت ارتش اشغال گر شوروی، سروصدای بمب ها و ازدحام پناهندگان پیرامون خود؛ و بعدها رگبار گلوله بر کابل، که طالبان به محاصره درآورده و مردمش را به گرسنگی کشانده بودند، فراموش کنم. مگر نظامی نیست که در دوره های خونبار بی شمار تاریخ خوانندگان فارسی زبان خود همواره گریزی به سوی جهانی رؤیایی می زند، جهانی نه تنها زیباتر، بلکه واقعی تر از واقعیت روزمره ی شوم، واقعیتی آسمانی ورای توهم پدیدارها و شروشور کشتارها که شاعر به وصفش می نشیند؟ درست در آستانه ی همین هجوم های مغولان است که نظامی از جهان چشم برمی بندد. شعرش، که آن را بارها رونویسی و خوشنویسی کرده و به خاطره ها سپرده اند، بخشی از آن میراث فرهنگی است که پارسی زبانان در گرماگرم کشتارهای چنگیزخان و جانشینانش آن چنان دلسوزانه پاس داشته اند.»

• شرح دیوان خاقانی همراه با مقدمه، تلفظ واژه های دشوار، درست خوانی، زیباشناسی و شرح ابیات - جلد اول ~محمدرضا برزگرخالقی(به اهتمام)
• سوزن عیسی: گزارش چامه ترسایی خاقانی شروانی ~جلال الدین کزازی
• بساط قلندر: برگزیده و شرح غزل های خاقانی ~معصومه معدن کن
• اندیشه های نظامی گنجه ای ~بهروز ثروتیان
• تازیانه های سلوک: نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی ~محمدرضا شفیعی کدکنی
• موارد بیشتر (426)

• تاریخ مختصر برابری ~توما پیکتی، جلال علوی نیا (مترجم)