حمله مغول که از سال ۶۱۴ هجری قمری آغاز گردید و به سقوط دولت خوارزمشاهی و برقراری سلطه مغول در سراسر ایران پایان یافت، عنصر جدیدی در تشکیلات طبقاتی ایران به وجود آورد و این عنصر تازه که با حفظ آداب و رسوم خویش، همواره وجه امتیاز خود را با طبقات شهرنشین و حتی دهنشین ایران محفوظ داشت، عنصر ایلات بود. چگونگی ایلغار مغول و شرح خسارات مادی و تلفات و ضایعات انسانی و اثرات روحی و معنوی آن واقعه جانگداز که از حوادث شگفتانگیز تاریخ حیات اجتماعی و سیاسی ملت ماست، از حدود بحث ما خارج است و همکاران گرامی و دانشمند نگارنده، در کتابهای دیگر این مسائل را مورد تحقیق و بحث کامل قرار دادهاند و بر هر فرد ایرانی لازم است که این مقال را به دقت مطالعه کند. اما آنچه در این مورد تذکر آن ضروری به نظر میرسد و برای پیوستن سلسله تاریخ گذشته به تاریخی که آغاز میکنیم کمال لزوم را دارد، این است که چگونه عنصر جدید یعنی عنصر ایلات، در کار ساختمان اجتماعی و تحولات سیاسی و مبارزههای طبقاتی ایران وارد شد و تا چه حد وجود این عامل جدید در سرنوشت ملت ایران مؤثر بود.