کتاب ذهن فریبکار شما: راهنمای علمی برای مهارت های تفکر نقاد

نه؛ از قضا آن تفکری که منظور ماست، تفکر نقاد، چیزی است آموختنی، و مهارت یافتن در آن هم تمرین بسیار می خواهد. ذهن طبیعی ناپرورده ی ما، ذهن «نامتفکر»، اغلب، چیزهایی را درست و بدیهی و طبیعی می انگارد، در حالی که هرگز درستی یا نادرستی آن را ارزیابی نکرده ایم. قضاوت ها و نتیجه گیری هایی می کند که هیچ از ماهیت آن ها خبر نداریم. تصمیم های ریز و درشتی می گیریم و اعمالی از ما «سر می زند» که خیال می کنیم - فقط خیال می کنیم - آگاهانه و با هدف معلوم و برنامه ریزی مشخصی بوده، و بعد شگفت زده و خشمگین می شویم که چرا نتیجه دقیقة برعکس آن بوده که انتظار داشته ایم. رنج می کشیم و با این که به زبان، اخلاق مندی را ستایش می کنیم، دیگران را رنج می دهیم؛ و نمی فهمیم چرا. انگار ما نه حاکم بر ذهن خود، که بندی آن هستیم..

مجموعه­ ی تفکر نقاد طرحی است برای بهبود کیفیت روابط، یادگیری و زندگی. برای اخلاقی زیستن. برای آزادی.

تفکر نقاد یک فرآیند فکری منظم و منسجم است که افراد را قادر می‌سازد اطلاعات و ایده‌ها را به طور عمیق و دقیق تجزیه و تحلیل کنند. این مهارت به فرد این قابلیت را می‌دهد که بتواند از پذیرش بی‌پرسش اطلاعات، فراتر برود و به طور انتقادی و منطقی نسبت به آن‌ها نگاه کند. 

ویژگی‌های اصلی تفکر نقاد به شرح زیر است: 

1. تجزیه و تحلیل: توانایی تجزیه و تحلیل اطلاعات برای شناخت عناصر مختلف و روابط بین آن ها. 

2. انتقاد و استعلام: پرسش‌پراکنی در مورد منابع، رویکردها، نتایج و دیگر جنبه‌های مرتبط با موضوع یا مسئله. 

3. ارتباطات: توانایی بیان فکر و دیدگاه به طور واضح و منطقی. 

4. تشخیص تعصبات و سوگیری ها: شناخت سوگیری‌های شخصی و تعصبات و تأثیر آن‌ها بر تصمیم گیری. 

5. تشخیص مسائل و مغالطه ها: توانایی شناسایی و تشخیص مسائل و مغالطه‌های منطقی در استدلال ها. 

6. استقلال فکری: قابلیت فکر کردن به طور مستقل و نگاه نکردن به قبول ایده‌ها یا دیدگاه‌ها بدون بررسی منطقی. 

7. تعمق در فکر: نگاه کردن فراتر از سطحی‌ترین اطلاعات و اندیشیدن به طور عمیق و جامع. 

8. حل مسئله: استفاده از رویکردهای منطقی و منظم برای حل مسائل. 

9. درک و فهم مفاهیم: توانایی درک و فهم عمیق مفاهیم و ایده ها. 

10. تصمیم گیری بر اساس داده ها: استفاده از اطلاعات و داده‌ها برای تصمیم گیری منطقی و مبتنی بر شواهد. 

تفکر نقاد مهارتی است که می‌تواند در همه جنبه‌های زندگی، از آموزش و پرورش گرفته تا مسائل روزمره، استفاده شود و افراد را به تصمیم گیری‌های بهتر و بیشتر مبتنی بر اطلاعات و داده‌ها کمک کند.

کتاب «ذهن فریبکار شما: راهنمای علمی برای مهارت‌های تفکر نقاد» نوشته استیون نوولا برای گروه‌های متعددی از افراد می‌تواند مفید باشد: 

1. دانش آموزان و دانشجویان: کسانی که در مراحل مختلف تحصیلی هستند و می‌خواهند توانایی‌های تفکر نقاد خود را تقویت کنند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره‌مند شوند. تفکر نقاد به آن‌ها کمک می‌کند تا منابع و مطالب درسی را به طور کارآمد بررسی و تحلیل کنند. 

2. محققان و پژوهشگران: این گروه به دنبال فهم بهتر از علوم شناختی و سوگیری‌های ذهنی است. این کتاب به آن‌ها کمک می‌کند تا تحقیقات خود را با درک عمیق‌تر از محدودیت‌ها و خطاهای شایع تفکر انجام دهند. 

3. مهندسان و تصمیم گیران: افرادی که به طور مداوم با تصمیمات مهم مواجه هستند، می‌توانند با استفاده از اصول تفکر نقاد در این کتاب، تصمیمات بهتر و آگاهانه‌تری بگیرند. 

4. عموم مردم: هر کسی که می‌خواهد توانمندی تشخیص خبرهای جعلی، شایعات، و ادعاهای بی‌پایه را پیدا کند، می‌تواند از مطالب این کتاب بهره‌مند شود. 

5. روزنامه نگاران و رسانه ها: برای آن‌ها که می‌خواهند اخبار و اطلاعات را با دقت و بدون تعصب منتقل کنند، درک تفکر نقاد و سوگیری‌های شناختی اهمیت زیادی دارد. 

6. معلمان و آموزگاران: افرادی که در حال آموزش دیگران هستند و می‌خواهند مهارت‌های تفکر نقاد را در دانش آموزان خود تقویت کنند. 

7. کسانی که در زمینه‌های مرتبط با سیاست، اقتصاد، و فرهنگ فعالیت دارند: این گروه با استفاده از تفکر نقاد می‌توانند تصمیمات و برنامه ریزی‌های بهتری داشته باشند. 

در نهایت، هر کسی که به دنبال فهم بهتر جهان پیرامون خود است و می‌خواهد ذهن خود را در برابر فریب‌ها و سوگیری‌های شناختی محافظت کند، می‌تواند از این کتاب بهره برداری کند.

تجربیاتی که در طول زندگی به دست می‌آوریم، واقعیت مطلق نیستند، بلکه تصاویر معکوس و تفسیری هستند که مغز ما از جهان اطراف به ما نشان می‌دهد. هر چیزی که می‌بینیم، می‌شنویم یا احساس می‌کنیم، از فیلترهای متعددی گذر می‌کند، قبل از اینکه به ما به عنوان یک تجربه نمایان شود. واقعیت‌هایی که ما با آن‌ها روبرو می‌شویم، بر اساس فرضیات و باورهای قبلی ما تغییر می‌کند، و در نتیجه ممکن است به ما فریبی از جهان واقعی بزند. 

نوولا در کتاب خود با ارائه مثال‌های علمی و فلسفی به ما نشان می‌دهد که چگونه می‌توانیم از تفکر نقاد برای شناسایی و مقابله با این فریب‌های ذهنی استفاده کنیم. به عبارت دیگر، او به ما می‌آموزد چطور از علم و فلسفه به عنوان ابزاری برای جلوگیری از فریب خوردن بهره ببریم. 

علوم شبه تخصصی و اطلاعات نادرست بسیار رواج پیدا کرده‌اند و می‌توانند به ما آسیب بزنند. به همین دلیل، نوولا به ما آموزش می‌دهد چگونه علم خوب را از علم بد یا شبه علم تشخیص دهیم. او با بررسی اشتباهات بزرگ علمی، ما را با درس‌هایی آشنا می‌کند که باید از این اشتباهات فراگیریم. 

در بخش آخر کتاب، نوولا رویکردها و تکنیک‌هایی را ارائه می‌دهد تا به ما کمک کند تفکر نقاد را در هر جنبه از زندگی خود به کار ببندیم. از تصمیم گیری‌های روزمره گرفته تا ارتباط با رسانه ها، او ما را با نقش حیاتی تفکر نقاد در یک جامعه دموکراتیک آشنا می‌کند. 

کتاب «ذهن فریبکار شما» راهنمایی برای ماست تا با تفکر نقادی موثر، در برابر فریب‌های ذهنی و اطلاعات نادرست مقاومت کنیم. گام به گام، نوولا ما را به سوی درک جامعی از تفکر نقاد هدایت می‌کند و ما را برای مواجهه با چالش‌های امروز آماده می‌سازد.

• تفکر، سریع و کند ~دانیل کانمن، فروغ تالوصمدی (مترجم)
• افراد موفق چگونه می اندیشند؟ ~جان ماکسول، مریم صیاد شیرازی (مترجم)
• راهنمای تفکر نقادانه: پرسیدن سوال های به جا ~استوارت ام .کیلی، ام .نیل براون، کورش کامیاب (مترجم)
• ذهن فریبکار شما: راهنمای علمی برای مهارت های تفکر نقاد ~استیون نوولا، اکبر سلطانی (مترجم)
• معنای تفکر چیست؟ ~مارتین هایدگر، فرهاد سلمانیان (مترجم)
• موارد بیشتر (864)

• ذهن فریبکار شما: راهنمای علمی برای مهارت های تفکر نقاد ~استیون نوولا، اکبر سلطانی (مترجم)
• جامعه فرهنگ و تفکر نقاد (مجموعه ی مقالات) ~پیام یزدانی (مترجم)، اکبر سلطانی (مترجم)، مریم آقازاده (مترجم)