انسان مانند دیگر جانداران، برای حفظ و ادامۀ زندگی خویش نیازمند کسب توان و نیرو از خارج است. این قانون کلی حیات است که هر جاندار در درون قالبی به نام تن و بدن زندگی کند و برای زیستن نیازمند دنیای بیرون باشد. این نیاز به کسب نیرو از دنیای بیرونی را میتوان در تمام جانداران تشخیص داد؛ از یک موجود تک سلولی همچون آمیب گرفته، تا گیاهان و جانوران و سرانجام انسان که اشرف آفریدگان است. اما علاوه بر این، وجود قوۀ عقل و اندیشه نیازهای تازهای را همچون نیازهای اجتماعی، روحی و معنوی برای انسان پدید آورده است. ترکیب نیازهای بشری با نیروی اندیشه، مسائلی را برای انسان مطرح ساخته است که دیگر جانداران از آن نا آگاه اند. انسان به سبب وجود عقل و قدرت آینده نگری خویش، از این حقیقت انکارناپذیر آگاه است که هر موجود زنده ای، مدتی محدود از نعمت زندگی برخوردار است و زندگی را آغازی و انجامی است و بنابراین باید از این فرصتی که در اختیار او قرار داده شده نهایت استفاده را ببرد. در کشاکش تلاش برای ادامه حیات، انسان از یک طرف با این واقعیت مواجه میشود که نیازهایش را حدی نیست و از طرف دیگر این واقعیت را باید بپذیرد که منابع در اختیار او محدودند. این واقعیت یعنی نامحدود بودن نیازها و محدود بودن منابع، انسان متفکر و اندیشمند را به چاره جویی وا میدارد که چگونه و به چه شکل میتوان این دو را با هم آشتی داد؟
رفع نیازهای نامحدود، با توسل به منابع محدود، حداکثر ارضا و اقناع را برای انسان ناممکن میسازد؛ پس ناگزیر باید از حداکثر چشم پوشید و به حد متناسب راضی شد. انسانها به صورت منطقی چنین نتیجه گیری میکنند که از منابع محدود باید برای رفع نیازهای نامحدود آنچنان یاری گرفت که حد متناسب رضایت به دست آید و این نخستین تصور بودجه ریزی است.
این کتاب برای دانشجویان رشته مدیریت و حسابداری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس فراگرد بودجه به ارزش 3 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، حسابداران و مدیران نیز از آن بهره مند شوند.
پیشگفتار
فصل اول: مفاهیم و تعاریف واژهها
فصل دوم: تاریخچه بودجه ریزی
فصل سوم: ارتباط بودجه با مدیریت و حسابداری
فصل چهارم: ارتباط بودجه و اقتصاد
فصل پنجم: نظریههای بودجه و اصول آن
فصل ششم: بودجه و سازمانهای بودجهای
فصل هفتم: گردش بودجه
فصل هشتم: طبقهبندی بودجه
فصل نهم: روشهای تنظیم بودجه
فصل دهم: روش تهیه و تنظیم بودجه در شرکتهای دولتی
فصل یازدهم: مسائل و مشکلات نظام بودجه ریزی در ایران
پیوستها
منابع