تحولات بسیار زبان شناسی در یک قرن اخیر، آن را پیشرو همه ی علوم انسانی قرار داده است. از این رو، آشنایی با مبانی این علم برای همه ی دانشوران و پژوهشگران لازم و بلکه ضروری است. زبان، این خصیصه ی ممیز انسان از دیگر جانوران، چیست؟ از چه ساخته شده است و چگونه عمل می کند؟ زبان شناسی چه راه های تازه ای برای شناخت بهتر و کاربرد آسان تر زبان فارسی گشوده است؟ مترجمان و ویراستاران چگونه می توانند از دستاوردهای زبان شناسی در پیشبرد کار خود استفاده کنند؟
ابوالحسن نجفی (زاده 1308 در نجف)، زبان شناس و مترجم ایرانی است. او عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و دبیری مجله ادبیات تطبیقی را بر عهده دارد. عمده فعالیت های ادبی و علمی او در حوزه ترجمه متون ادبی، ویرایش، زبان شناسی و وزن شعر فارسی است. او یکی از دقیق ترین دایره ها برای طبقه بندی وزن شعر فارسی را تدوین کرده که به دایره نجفی معروف است. برخی از آثار تالیفی او عبارتند از: غلط ننویسیم، مبانی زبان شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی، فرهنگ فارسی عامیانه، وزن شعر فارسی و مترجم بیش از 15 جلد کتاب ادبی و هنری، برخی از آن ها عبارتند از: شیطان و خدا (ژان پل سارتر)، گوشه نشینان آلتونا (ژان پل سارتر)، شنبه و یکشنبه در کنار دریا (روبرمرل)، کالیگولا (آلبرکامو)، عیش و نیستی (تیری مونیه)، شازده کوچولو (اگزوپری)، خانواده تیبو (روژه مارتن دوگار)، نژاد و تاریخ (لکودلوی استروس)، ضدخاطرات (آندره مالرو) و... فرهنگ فارسی عامیانه یکی از آثار برجسته ابوالحسن نجفی است و در بردارنده اصطلاحات عامیانه فارسی است.
کتاب مبانی زبان شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی یک کتاب مقدماتی در علم زبان شناسی است که توسط ابوالحسن نجفی، یکی از برجسته ترین زبان شناسان ایران، نوشته شده است. این کتاب در سال ۱۳۵۹ به چاپ رسیده و تاکنون ده ها چاپ داشته است. برخی از مطالبی که در این کتاب به آنها پرداخته شده است عبارت اند از: صدا و صدایار، واژگان، جملات، معنا، تغییرات زبان، خط و نگارش و زبان های جهان.
این کتاب با رویکرد نقش گرایی به بررسی سطوح مختلف زبان، از صدا تا خط، می پردازد. نویسنده در این کتاب سعی دارد با بکارگیری مثال های بسیار و تحلیل های دقیق، قواعد و روابط زبان را به خواننده منتقل کند. همچنین نویسنده در هر فصل به برخوردهای بین سطح های مختلف زبان و تأثیرات آن بر روی زبان فارسی اشاره می کند.