کتاب مکث روی ریشتر هفتم (چند نمایشنامه)

محمدرضا آریانفر چه در مقام نویسنده و چه در مقام نمایشنامه نویس، از یک ویژگی بارز در نگارش متن هایش بهره می برد که آن چیزی جز به تصویر کشیدن روایت های عاشقانه نیست. او سعی دارد در متن های خود به انحاء و شیوه های گوناگون تصاویری از پیوند و دوستی و عشق را به تصویر بکشد؛ خواه این در خلال روایتی از یک داستان تاریخی و با ادبیات و بیان تاریخی باشد و خواه در روایت داستانی امروزین و با استفاده از ساختار زیستی در جامعه شهری و انسان گذشته از تاریخ.

مجموعه نمایشنامه مکث روی ریشتر هفتم نیز بر پایه همین تفکر و نگاه، شامل تازه ترین نمایشنامه هایی است که آرایانفر پس از انتشار آخرین رمان خود با عنوان بانوی مه آن ها را منتشر کرده است. در نمایشنامه نخست از این مجموعه با عنوان ابریشم و آتش آریانفر به بهره گیری از زبانی باستانی و دستمایه های داستانی و ساختارهای روایتی کهن، روایتی عاشقانه را در بستر داستانی کهن روایت می کند که حتی خوانش آن نیز به دور از فضاسازی نمایشی لذت بخش است.

آریانفر در نمایشنامه دوم با عنوان گاهی یادم می رود که عاشقم نیز در اقدامی قابل توجه داستانی عاشقانه از سرزمین هندوها را روایت میکند. این نمایشنامه به زیبایی در متن روایت عاشقانه خود، رنگ و بو و نور سرزمین جادویی هندوستان و آداب و رسوم ویژه شرقی رایج در رفتارهای مردم آن را به تصویر کشیده است.

نکته جالب توجه در این متن سادگی و روانی رایج در روایت آن است که بدون هیچ استعاره و ایهامی به صورتی سرراست و مستقیم رأی خود را با مخاطبش در میان می گذارد. نکته قابل توجه در این متن اما رعایت شیوه های بیانی انحصاری هندوها در ساختاربندی جملات آن است. به عبارت ساده تر آریانفر ساختار و پیش ساخته های ذهنی مخاطبانش در مورد ادبیات و نوع نگاه هندوها را در این متن بر هم نریخته، بلکه با استفاده از همان به استقبال مخاطبش می رود.

در نمایشنامه سوم با عنوان کمان ارغوانی نیز آریانفر با چرخشی تاریخی بخش دیگری از ساختار کهن ایران را زمان حضور و سلطه مغولان بر ایران دستمایه روایت داستانی خود قرار میدهد؛ روایتی که با ساختار صحنه تعریف شده برایش حتی در یک خوانش ساده نیز مخاطب را با خود به عمق تاریخ رهسپار می کند و البته با داستانی که بن مایه های عرفانی و فلسفی اش نیز به چشم مخاطب می آید.

نمایشنامه مکث روی ریشتر هفتم اما داستانی است امروزی که در آن آریانفر با استفاده از ساختار زبان و با نگاهی به یک ماجرای تاریخی در بستر دفاع مقدس، داستانی عاشقانه و البته توأم با تعلیق روایت می کند.

نمایشنامه و دریا چشم کدام موج را خیس می کند در این مجموعه نیز تلفیقی از بیان و موقعیت روایت فولکلور در این اثر و روایت داستانی است. آریانفر در این روایت با استفاده از لهجه و بیان بومی منطقه جنوب ایران نیز نوعی دیگر از دل مشغولی های عاشقانه خود را در بستر انتظار و چشم انتظاری قهرمان داستانش از دریا که مظهر پاکی و تطهیر است به تصویر میکشد.

• مرگ یزدگرد [مجلس شاه کشی] ~بهرام بیضایی
• چهار صندوق (نمایشنامه) ~بهرام بیضایی
• افرا، یا، روز می گذرد [نمایشنامه] ~بهرام بیضایی
• شب هزارویکم [نمایشنامه] ~بهرام بیضایی
• دویدن در میدان تاریک مین : نمایش نامه در چهار پرده ~مصطفی مستور، یوسف امیرکیان(زیرنظر)
• موارد بیشتر (2473)

• طوقی ~محمدرضا آریان فر
• زاغی ~محمدرضا آریان فر، اکرم دژهوست گنک (ویراستار)، امیر نجفی(تصویرگر)
• شبی که گوزن ها در آتش سوختند: نمایشنامه ~محمدرضا آریان فر
• زهور و دو نمایشنامه ی دیگر ~محمدرضا آریان فر
• خودم را در کوچه های اصفهان گم کرده ام ~محمدرضا آریان فر