کتاب «تحلیل اقتصادی: نظریه و کاربرد - جلد اول (اقتصاد خرد)» نوشته اوئن فیلیپس و چارلز موریس به ترجمه اکبر کمیجانی، یکی از منابع برجسته در حوزه اقتصاد خرد محسوب میشود. این کتاب به بررسی و تفصیل مفهومی از اصول اقتصاد و تطبیق آنها با جهان واقعی میپردازد.
قسمت اول کتاب با بررسی «قلمرو و علم اقتصاد» شروع میشود. در این قسمت به بیان مبانی و اصول پایهای اقتصاد و جایگاه آن در دنیای علمی واقعی پرداخته میشود. برخلاف تصور عمومی، اقتصاد فقط به پول و تجارت مربوط نیست، بلکه به نحوه تخصیص منابع و تصمیم گیریها در مواجهه با محدودیتها نیز ارتباط دارد.
بعد از آن، موضوع «تقاضا و عرضه» مطرح میشود. تقاضا و عرضه دو عنصر اصلی در اقتصاد خرد هستند که تعیین کننده قیمتها و میزان تولید در بازار است. در این بخش، نحوه تعامل بین این دو و تاثیرات متقابل آنها بر بازار مورد بررسی قرار میگیرد.
در قسمت «تحلیل عرضه و تقاضا»، رویکردها و ابزارهای تحلیلی مورد استفاده برای بررسی تغییرات در عرضه و تقاضا معرفی میشوند. همچنین، با نظریه «رفتار بهینه سازی» آشنا میشویم که شامل «تحلیل ایستا و پویا» است و نحوه تصمیم گیری اقتصادی در طول زمان را بیان میکند.
بخشهای بعدی کتاب به «رفتار مصرف کننده» میپردازند. این قسمتها تحلیلی گسترده از چگونگی انتخابها و تصمیمهای مصرف کننده در مواجهه با تغییرات درآمد و قیمت ارائه میدهند. کاربردهای مختلف این نظریه نیز مورد بحران قرار میگیرد.
در انتها، کتاب به مباحث مرتبط با تولید و هزینهها میپردازد. از «نظریه تولید» که بررسی میکند چگونه سازمانها و کارخانجات به تولید منابع میپردازند تا «نظریه هزینه» که به تحلیل هزینههای مرتبط با تولید و خدمات میپردازد. کتاب با بررسی «تغییرات قیمت نهاده و تغییر فنی» به پایان میرسد و نقش این تغییرات در شکل دهی به تصمیمهای اقتصادی را نشان میدهد.
این کتاب یک منبع جامع و دقیق برای کسانی است که به دنبال فهم عمیق و جامع از اقتصاد خرد هستند، و با استفاده از آن میتوان به تصمیم گیریهای بهتر و اطلاع رسانیهای صحیحتر در بازارهای مختلف دست یافت.
با توجه به اهمیت و کاربردی که نظریه «قیمت» در علم اقتصاد دارد و با عنایت به اینکه منابع فارسی دانشگاهی در این زمینه محدود است و به لحاظ شناخت نسبتا خوبی که از مباحث عنوان شده، در کتاب حاضر، تحلیل اقتصادی نظریه و کاربرد داشتم، فکر ترجمه آن از مدتها پیش برایم مطرح گردید. در این کتاب مشاهده میکنیم که ضمن تبیین اصول نظری اقتصاد، مباحث نظری با مثالهای کاربردی به طور ماهرانهای تلفیق گشته و اهمیت و کاربرد این اصول در یافتن راه حلهایی برای بسیاری از مسائل تصمیم گیری در دنیای واقعی تشریح میگردد. به تعبیر دیگر، کتاب حاضر با توانمندی زیاد، رسالت عظیم علم اقتصاد و جایگاه و اهمیت اصول نظری آن را در صحنه عمل به خوبی روشن مینماید.
اولین چاپ این کتاب در سال ۱۹۷۰ صورت گرفته که نویسنده اصلی آن پروفسور فرگوسن (Ferguson) بود که با همکاری نویسندگان کنونی آن چندین بار مورد تجدید نظر واقع شده است. اگرچه در خلال تجدید نظر برای چاپ چهارم پرفسور فرگوسن درگذشت ولی نام وی در کنار اسامی دو نویسنده دیگر حفظ میگردد. علیرغم اینکه در چاپ چهارم تجدید نظرهایی در متن کتاب انجام میگیرد و تمرینهای جدیدی به مجموعه تمرینهای قبلی هر فصل افزوده میگردد ولی محتوا و قالب کلی کتاب حفظ گشته و تعداد فصول از ۱۲ فصل تجاوز نمیکند اما چاپ پنجم با سازماندهی جدید و با تجدید نظر اساسی در نحوه ارائه نظریه همراه با افزودن مثالهای کاربردی و تمرینهای متنوع در قالب ۱۹ فصل ارائه میگردد. در سازماندهی جدید برخی از فصول به دو فصل تقسیم شده و محتوی آن به طور اساسی تجدید نظر گشته و مطالب جدیدی نیز بر آن اضافه گردیده است.
مؤلفین کتاب دو هدف عمده را از نگارش این کتاب در نظر داشته اند. هدف اول ارائه اصول اساسی نظریه قیمت و هدف دوم عبارت از آشنا کردن دانشجویان به چگونگی کاربرد این اصول در یافتن راه حلهایی برای مسائل تصمیم گیری در دنیای واقعی است.