کتاب گفتار مفید پیرامون غیبت (ترجمه چهار رساله کوتاه شیخ مفید در خصوص غیبت امام زمان علیه السلام)

در میان دانشمندان بزرگ ما، محمدبن محمد نعمان مشهور به شیخ مفید، از علمای برجسته ای است که از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. جایگاهی که از بسیاری جهات، بر دیگران امتیاز دارد. شیخ طوسی، مفید را فردی تیزفهم و حاضرجواب و پیشتاز در کلام و فقه معرفی کرده است. ابن ندیم از مفید با عبارت رئیس متکلمان شیعه یاد کرده، در علم کلام بر دیگران مقدم دانسته و بی همتا توصیف کرده است.

او در 11 ذیقعده 336 یا 338 هجری قمری در عکبری، شهری بر کرانه شرقی دجله در نیمه راه میان بغداد و موصل، در ده فرسنگی بغداد به دنیا آمد. در پنج سالگی برای او از ابن ابی الیاس اجازه روایت گرفته اند و در حالی که هفت سال و چندماه داشت از ابن سماک نقل روایت کرده است.

پدرش شغل معلمی داشت و بدین جهت، شیخ مفید به "ابن معلم" مشهور شده بود. عکبری و بغدادی نیز دو لقب دیگر او هستند. امام زمان در یکی از توقیعات خود، ایشان را شیخ مفید خوانده است. للاخ السدید و الوالی الرشید، الشیخ مفید... برادر استوار و دوست رشید، شیخ مفید... .

 از مشهورترین استادان شیخ مفید می توان به شیخ صدوق، ابن جنید اسکافی، ابن قولویه، ابوغالب زراری و ابوبکر محمدبن عمر جعابی اشاره کرد. از میان انبوه شاگردان وی نیز می توان به سید مرتضی علم الهدی و برادرش سیدرضی، شیخ طوسی، نجاشی، ابوالفتح کراجکی و ابویعلی جعفری اشاره نمود.

شیخ مفید از علمایی است که دارای تالیفات بسیار در موضوعات متنوع است که بنا بر نقل نجاشی بالغ بر 175 کتاب و رساله می باشد.

شیخ مفید در محله کرخ بغداد که مرکز شیعیان بود، می زیست و مسجد معروف ب راثا در آن محله که تاکنون هم باقی است و زیارتگاه شیعیان است، محل تدریس او بود.

از ابویعلی، داماد شیخ مفید نقل است که جز پاسی از شب را نمی خفت، آن گاه به پا می خواست و نماز می گزارد یا کتاب می خواند، یا درس می گفت یا قرآن تلاوت می کرد.

شیخ مفید در روز جمعه، دوم یا سوم ماه رمضان سال 413 هجری قمری وفات یافت. به تعبیر شاگرد بزرگوارش شیخ طوسی که خود در مراسم تشییع جنازه شیخ مفید حاضر بوده است، روز وفات او از کثرت دوست و دشمن برای ادای نماز و گریستن بر او، همانند و نظیر نداشته است. هشتاد هزار تن او را تشییع کردند و سید مرتضی علم المهدی بر او نماز گزارد. او چند سالی در خانه اش مدفون بود و سپس نزدیک قبر امام جواد برده شد. مقبره او اکنون در حرم کاظمین قرار دارد.

کتاب اَربَعُ رِسالاتِ فی الغیبة از شیخ مفید مشتمل بر چهار رساله با موضوع غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه و پاسخ به شبهاتی درباره امامت ایشان است. این کتاب به سبک پرسش و پاسخ نگاشته شده و شیخ مفید در این کتاب، شبهات مخالفان را آورده و با سبکی استدلالی و با استناد به آیات و روایات، به بررسی و پاسخگویی آنها پرداخته است.

• عصر ظهور ~علی کورانی، مهدی حقی (مترجم)
• قیام و انقلاب مهدی (ع) از دیدگاه فلسفه تاریخ و مقاله شهید ~مرتضی مطهری
• گفتار مفید پیرامون غیبت (ترجمه چهار رساله کوتاه شیخ مفید در خصوص غیبت امام زمان علیه السلام) ~محمد بن محمد بن نعمان شیخ مفید
• سلوک منتظران ~سیدمحمد بنی هاشمی
• سلسله درس های مهدویت: معرفت و بندگی ~سیدمحمد بنی هاشمی
• موارد بیشتر (1282)

• عشق منجلی: دلایلی بر اثبات برتری مولانا امیر المومنین علی (صلوات الله و سلامه علیه) ~محمد بن محمد بن نعمان شیخ مفید، طه طرزی (مترجم)