کتاب مغلطه: راهنمای درست اندیشیدن (تند و نیشدار)

همه کتاب های خودیاری باید با یک اعتراف شروع شوند. اعتراف من این است: من به سردبیر نامه می نویسم. «مرد خشمگین های بری»، این منم. هرچند که حالم رو به بهبود است. من دیگر کمتر نامه می فرستم، و حتى گاهی نامه ای نمی نویسم. اگر مشاور روان شناسی داشتم احتمالا از پیشرفتم خوشحال می شد.

ولی این را هم باید اعتراف کنم که اصلاح عمیقی در شخصیتم ایجاد نشده است. هنوز هم دلم می خواهد آن نامه ها را بنویسم. فقط مسئله این است که چیزهایی که باعث عصبانیتم می شوند ظاهرا کوچک ترین جذابیتی برای سردبیر تایمز ندارند، همچنین برای دوستانم که تعدادشان روز به روز کمتر می شود. آنها هم وقتی نگرانی هایم را برایشان تعریف می کنم خمیازه می کشند و چشمانشان را می چرخانند یا آنهایی که نامهربان ترند حرف هایم را «دری وری» می نامند.

چه چیزی خیلی آزارم می دهد؟

خطاهای استدلال، مغلطه. تفکر آشفته. آن را هرچه می خواهید بنامید: می دانید درباره چه حرف می زنم.

و از آنجا که کتابی به نام «راهنمای درست اندیشیدن» را برای خواندن انتخاب کرده اید، شاید شما مرا بیشتر از سردبیر تایمز و دوستانم درک کنید. و درک کردن چیزی لازم و ضروری است. دنیای مدرن امروز برای آن دسته از ما که خطاهای منطقی آزارمان می دهد جای نفرت انگیزی است. شاید استدلال مردم همیشه به همین بدی بوده، ولی حالا فرصت های بیشتری به دست آمده است تا صورت زشتشان را رو کنند. - اگر کسی نگران درد و رنج ما بود برنامه های سؤال و جواب رادیو وتلویزیون مانند زمان سؤال سانسور می شد. حتی جلسات مجلس هم امروزه پخش می شوند، انگار هیچ شکنجه ای آنقدرها هم بزرگ نیست.

چرا ما معترضان این قدر تنهاییم؟ چرا سایر مصرف کنندگان این تفکر معیوب به عرضه کنندگان یا هر کسی که به حرفشان گوش کند شکایت نمی کنند، درست مثل زمانی که ماشین رختشویی شان چکه می کند یا ماشینشان روشن نمی شود؟

پاسخ ساده است: اکثر مردم متوجه مشکل نمی شوند. وقتی ماشینی خراب می شود همه متوجه می شوند، حتی اگر چیزی درباره نحوه عملکرد ماشین ندانند. ولی استدلال اینگونه نیست. تا زمانی که ندانید چگونه استدلال به خطا می رود، مشکل را در نمی یابید. لب ها از سخن باز نمی مانند. دودی از کله بلند نمی شود، و چشم ها سیاهی نمی روند. شاید روزی کسی وسیله ای اختراع کند که هر جا خطایی منطقی رخ داد، زنگ دستگاه به صدا درآید و دیگر هیچ سیاستمدار، روزنامه نگار یا صاحب حرفه ای تا زمانی که این وسیله را به خود نصب نکرده اجازه صحبت نداشته باشد. ولی تا آن روز، باید برای تشخیص خطاهای استدلال بر توانایی خودمان متکی باشیم.

در مدرسه و دانشگاه ذهن افراد با اطلاعاتی ارزشمند پر می شود، ولی تشخیص خطاهای منطق آموخته نشده است. هدف این کتاب پر کردن خلأیی است که نظام آموزشی ایجاد کرده است؛ ولی کتاب درسی نیست. خواندن این کتاب برای تمام کسانی است که هر روز با منطق و استدلال سر و کار دارند، که این شامل همه می شود و خطاهای متداول در استدلال، به خصوص در هنگام بحث درباره موضوعات اختلاف برانگیز، را در بر می گیرد. این کتاب شامل 12 فصل است که هر فصل به بررسی یکی از مغلطه ها اختصاص یافته است. درک این مغلطه ها بعد از روشن شدن شان ساده می شود. جمی وایت، نویسنده این کتاب، مدرس سابق فلسفه در دانشگاه کمبریج و برنده جایزه معتبر مجله تحلیل برای بهترین مقاله ای است که یک فیلسوف زیر سی سال نوشته است. او مقالات بسیاری را در مجلاتی مانند تحلیل و مجله انگلیسی فلسفه علم به چاپ رسانده است. مریم تقدیسی، مترجم این کتاب، دانش آموخته مترجمی زبان است. از میان کتاب های ترجمه شده وی در انتشارات ققنوس می توان به تاریخچه کوتاهی از فلسفه، پرسش های اساسی فلسفه، بیندیشید و ثروتمند شوید، تفکر چطور زندگی کنیم، خود یاری و ... اشاره کرد.

• تفکر، سریع و کند ~دانیل کانمن، فروغ تالوصمدی (مترجم)
• افراد موفق چگونه می اندیشند؟ ~جان ماکسول، مریم صیاد شیرازی (مترجم)
• ایده سازی کسب و کار ~اندری سدنیو، مسعود صفائی (مترجم)
• ذهن فریبکار شما: راهنمای علمی برای مهارت های تفکر نقاد ~استیون نوولا، اکبر سلطانی (مترجم)
• ذهن کامل نو: گذار از عصر اطلاعاتی به عصر مفهومی ~دانیل پینک، رضا امیررحیمی (مترجم)
• موارد بیشتر (1243)

• تاریخچه کوتاهی از فلسفه ~نایجل واربرتون، مریم تقدیسی (مترجم)
• کتاب تصمیم : 50 الگو برای تفکر راهبردی ~رومن چپلر، میکائل کروگروس، مریم تقدیسی (مترجم)، فیلیپ ارنهارت(تصویرگر)، داگ گرودال(تصویرگر)
• اخبار: راهنمای کاربر ~آلن دوباتن، مریم تقدیسی (مترجم)
• بیندیشید و ثروتمند شوید: تفسیر 52 ایده طلایی از کارن مکریدی ~ناپلئون هیل، مریم تقدیسی (مترجم)
• کتاب تغییر: 50 الگو برای توصیف رخدادها ~میکائل کروگروس، رومن چپلر، مریم تقدیسی (مترجم)، فیلیپ ارنهارت (تصویرگر)، داگ گرودال (تصویرگر)