کتاب «کندوکاوها و پنداشته ها: مقدمهای بر روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی» اثر فرامرز رفیع پور، نشان دهنده مسیری استوار و قابل اطمینان در دنیای پیچیده و متغیر تحقیقات به علاقه مندان علم جامعهشناسی و محققان در حوزه اجتماعی است.
نگارنده در آغاز این کتاب با معرفی مبانی علم جامعه شناسی، و اهمیت روششناسی در تحقیقات اجتماعی، خواننده را به واقعیتها و چالشهای این علم آشنا میکند. یکی از مواردی که رفیعپور بر آن تاکید دارد، چگونگی تحصیل شناختها در جامعهشناسی است. شاید پرسشهایی مانند: «چگونه میتوان یک پدیده یا واقعیت اجتماعی را شناخت؟» یا «چطور میتوان روابط علت و معلولی را در بین پدیدهها شناسایی و بررسی کرد؟» همواره در ذهن محققان حضور داشته باشد.
کتاب ۹ فصل دارد که هر فصل به بررسی یک جنبه خاص از روششناسی تحقیقات اجتماعی میپردازد. در فصلهای ابتدایی، تمرکز بر نظریههای شناخت و روششناسی است. در این قسمت، نگارنده به تفصیل و با یک نگاه عمیق به پرسشهایی پاسخ میدهد که همواره در ذهن پژوهشگران جامعهشناسی حضور دارند: «چگونه میتوان به دانش واقعی دست یافت؟» یا «چطور میتوانیم اطمینان حاصل کنیم که شناختهایمان بر واقعیت بنا شده اند؟»
در فصلهای بعدی، مباحثی مانند تئوری سازی، واژه سازی، سنجش و پرس و جو مطرح میشود. در این قسمت ها، نگارنده به شرح و بررسی فرآیندهایی میپردازد که چگونه میتوان به تفکیک، تحلیل و در نهایت فهم بهتر پدیدههای اجتماعی دست یافت.
یکی از مهمترین بخشهای این کتاب، فصلهای پایانی است که در آن به نمونه گیری و استخراج پرداخته شده است. در این قسمت ها، مراحل و فرآیندهایی معرفی میشوند که چگونه میتوان با انتخاب نمونههای مناسب و استفاده از روشهای استخراج داده ها، به نتایج قابل اطمینان دست یافت.
با خواندن کتاب «کندوکاوها و پنداشته ها»، علاقه مندان به جامعهشناسی با یک نگاه عمیق و جامع به روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی آشنا میشوند. این کتاب برای کسانی که به دنبال راههای قابل اطمینان برای پیشبرد تحقیقاتشان هستند، یک منبع بینظیر است.
کتاب «کندوکاوها و پنداشته ها: مقدمهای بر روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی» اثر فرامرز رفیعپور برای گروههای زیر مفید و کاربردی است:
1. دانشجویان جامعه شناسی: برای کسانی که در حوزههای مختلف جامعهشناسی تحصیل میکنند، این کتاب میتواند راهنمایی جامعی در زمینهی روششناسی تحقیق باشد.
2. پژوهشگران و محققان: کسانی که در حوزه تحقیقات اجتماعی فعالیت دارند، با استفاده از این کتاب میتوانند به ارتقاء مهارتهای تحقیقی خود کمک کنند و رویههای جدید و استاندارد تحقیق را بیاموزند.
3. اساتید: اساتیدی که در زمینههای مختلف جامعهشناسی تدریس میکنند، میتوانند از این کتاب به عنوان یک منبع آموزشی استفاده کنند.
4. دانشجویان سایر رشتههای اجتماعی: کسانی که در رشتههای مرتبط مانند روان شناسی، علوم انسانی، علوم ارتباطات اجتماعی و… تحصیل میکنند، نیز میتوانند از محتوای این کتاب بهره برداری کنند.
5. عموم مردم: کسانی که تمایل دارند با فرآیند تحقیق و روشهای شناخت جامعه آشنا شوند و فهم بهتری از چگونگی بررسی و تحلیل پدیدههای اجتماعی داشته باشند.
6. کارشناسان و مشاوران سیاست گذاری: افرادی که در زمینههای مختلف سیاستگذاری مشغول به فعالیت هستند و میخواهند تصمیمات خود را بر اساس شواهد و دادههای علمی پایه ریزی کنند.
در کل، این کتاب برای هر کسی که به تحقیقات اجتماعی، روششناسی آن و شناخت پدیدههای اجتماعی علاقهمند است، میتواند منبعی بسیار ارزشمند و مفید باشد.