پیروزی مجاهدین افغان و تشکیل مجلس قانون گذاری اسلامی در افغانستان، پیروزی ائتلاف یکپارچه در عراق و روی کار آمدن دولت اسلامی، پیروزی حزب الله در انتخابات پارلمانی لبنان و مشارکت در دولت این کشور، پیروزی حماس در فلسطین و پیروزی اسلام گرایان شیعه در انتخابات شهرداری استانهای شرقی عربستان از یک سو، طرح خاورمیانه بزرگ امریکا را در اولین گام با مانع بسیار بلندی مواجه ساخت و از سوی دیگر معادلاتی را در منطقه رقم زد که امروزه از آن به عنوان ساخت خاورمیانه اسلامی یاد میکنند، و این مهم نه تنها با اهداف و راهبردهای خاورمیانهای نظام سلطه مغایرت داشت، بلکه منافع آنها را نیز به خطر میانداخت.
این کتاب شامل شش فصل است. فصل اول به ویژگیهای کلی منطقه خاورمیانه میپردازد. فصل دوم به تشریح فرایند مراحل و بنیادهای ملت سازی در خاورمیانه و چالشهای آن میپردازد. فصل سوم نظام منطقهای خاورمیانه را در دو بخش جهان عرب و غیر عرب تجزیه و تحلیل میکند. فصل چهارم اصول و الگوهای سیاست خارجی در خاورمیانه را مورد بحث قرار میدهد. فصل پنجم در خصوص ماهیت بحران در کشورهای خاورمیانه به طور مبسوط مطالبی را ارائه میدهد. در آخرین فصل به خاورمیانه در هزاره سوم چشم اندازها و راهکارهای پیشنهادی اشاره شده است.
این کتاب برای دانشجویان رشته علوم سیاسی در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس سیاست و حکومت در خاورمیانه به ارزش ۲ واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقه مندان نیز از آن بهرهمند شوند.