کتاب مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی

فلاسفه و دانشمندان برای آگاهی از حقایق و واقعیت‌های جهان هستی و کشف حقیقت پدیده‌ها به منابع و مبانی مختلفی متوسل شده اند. عده‌ای عقل را به وسیله استدلال و برهان، عده‌ای حواس را به وسیله تجربه، عده‌ای قلب و دل را به وسیله تزکیه آن، عده‌ای وحی را از طریق کتب آسمانی و عده‌ای هم همۀ این‌ها را منبع شناخت دانسته اند. تا قبل از رنسانس، عقل گرایی سنتی عمدتا بر پایه روش ارسطویی به عنوان مبنای شناخت تلقی می‌شد، ولی پس از رنسانس نهضت جدیدی علیه عقل گرایی سنتی آغاز شد که تجربه و آزمایش و مشاهده را به عنوان مبنای کار پذیرفت.

در تفکر عقل گرایان، روش قیاسی مبنای کار است؛ بدین معنی که با استدلال و روش منطقی و تحلیل عقلانی، فرد می‌تواند حقایق را کشف نماید. اما در تفکر تجربی روش استقرایی مبنای کار است؛ بدین معنی که با مشاهده و آزمایش و شناخت ماهیت پدیده‌ها می‌توان با شناخت جزئی‌ها و ارتباط آن‌ها با یکدیگر به کلی پی برد و قوانین و نظامات کلی را نتیجه گیری کرد.

فصل اول: کلیات

فصل دوم: انواع تحقیقات علمی

فصل سوم: انتخاب، تعریف و بیان مسئله تحقیق

فصل چهارم: تدوین فرضیه

فصل پنجم: نمونه گیری

فصل ششم: ابزار سنجش و گردآوری اطلاعات

فصل هفتم: روش‌های گردآوری اطلاعات

فصل هشتم: کدگذاری، استخراج و طبقه‌بندی داده‌ها

فصل نهم: تجزیه و تحلیل داده‌ها و استنتاج

فصل دهم: تنظیم و تدوین گزارش تحقیق

فصل یازدهم: تهیه و تنظیم طرح تحقیق

فصل دوازدهم: تهیه و تنظیم مقاله علمی

پیوست‌ها

منابع و مآخذ

واژه نامه

کتاب «مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی» نوشته دکتر محمدرضا حافظ نیا برای گروه‌های زیر مناسب می‌باشد:

1. دانشجویان علوم انسانی و اجتماعی: این کتاب می‌تواند به عنوان منبع اصلی یا مکمل در دروس روش‌شناسی تحقیق و تکنیک‌های پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.

2. پژوهشگران مبتدی: افرادی که قصد ورود به دنیای پژوهش و تولید محتوای علمی دارند، با استفاده از این کتاب می‌توانند با فرآیند تحقیق و مراحل آن آشنا شوند.

3. اساتید دانشگاه: برای تدریس دروس مرتبط با روش‌شناسی تحقیق و همچنین راهنمایی پایان نامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی.

4. نویسندگان مقالات علمی: افرادی که قصد نوشتن و ارسال مقالات به نشریات علمی دارند، می‌توانند با مطالعه این کتاب، فرآیند تهیه و تنظیم مقاله علمی را بهتر بیاموزند.

5. کسانی که در حال انجام یک تحقیق علمی هستند: از انتخاب موضوع تا تدوین گزارش تحقیق، این کتاب مراحل مختلف را پوشش می‌دهد.

6. علاقه مندان به فهم روش‌شناسی تحقیق: افرادی که می‌خواهند بدانند چگونه می‌توانند داده‌ها را جمع آوری، تحلیل و تفسیر کنند.

7. کتابداران و افراد مشغول در مراکز اطلاع رسانی: برای بهبود فهم خود از محتوای مرتبط با روش‌شناسی تحقیق و ارتقاء خدمات به مخاطبان خود.

با توجه به جامع بودن موضوعات مطرح شده در کتاب، این اثر برای گروه‌های وسیعی از افراد دارای اهمیت است و می‌تواند به عنوان یک منبع مرجع در زمینه تحقیقات علمی مورد استفاده قرار گیرد.

کتاب «مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی» نوشته دکتر محمدرضا حافظ نیا، به یکی از مهم‌ترین موضوعاتی می‌پردازد که برای هر پژوهشگر، استاد، دانشجو و حتی علاقه‌مند به موضوعات علوم انسانی اساسی است: روش تحقیق.

بشریت در تمام دوره‌های تاریخی همواره به دنبال آگاهی و شناخت بیشتر بوده است. این جستجو به آگاهی از روش‌ها و ابزارهایی نیاز دارد که بتوان با استفاده از آن ها، به نتایج دقیق‌تر و کارآمدتری دست یافت. گذر زمان، به همراه پیشرفت‌های علمی، روش‌ها و ابزارهای تحقیق را تکامل داده و کامل‌تر کرده است.

کتاب حاضر، نه تنها به بیان این تکامل و توسعه در روش‌ها می‌پردازد، بلکه با استفاده از تجربیات چندساله مؤلف در زمینه تحقیقات و آموزش روش تحقیق، راه‌های مختلف برای رسیدن به نتایج مطلوب و دقیق را آموزش می‌دهد. این کتاب می‌تواند منبعی جامع برای دانشجویان و پژوهشگران در زمینه‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی باشد.

با نگاهی به فصل‌های این کتاب، می‌توان فهمید که دکتر حافظ نیا از کلیات و مبانی اولیه شروع کرده و تا جزئیات فنی و پیچیده‌تر روش‌های تحقیق پرداخته است. از انواع تحقیقات علمی گرفته تا نحوه تدوین فرضیه، نمونه گیری، و حتی گردآوری، کدگذاری و تجزیه و تحلیل داده ها، همه و همه در این کتاب پوشش داده شده اند.

مطمئنا یکی از قوی‌ترین ویژگی‌های این کتاب، ساختار منظم و چیدمان منطقی فصل‌ها است. این ساختار کمک می‌کند تا خواننده با یک توالی منطقی و مرتب‌سازی شده، به تدریج با مفاهیم و موضوعات مختلف آشنا شود. از تهیه و تنظیم طرح تحقیق، تا تهیه و تنظیم مقاله علمی، هر چیزی که یک پژوهشگر باید بداند، در این کتاب قرار دارد.

«مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی»، بیش از یک کتاب درسی، یک منبع جامع و کاربردی برای همه کسانی است که به دنبال آگاهی بیشتر در زمینه تحقیقات علمی هستند.

• روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی (ویراست پنجم) ~علی دلاور
• مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی ~علی دلاور
• درآمدی بر تحقیق کیفی ~اووه فلیک، هادی جلیلی (مترجم)
• روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تاکید بر "نظریه ی برپایه" (گراندد تئوری GTM) ~مقصود فراستخواه
• پیمایش در تحقیقات اجتماعی ~دواس، هوشنگ نایبی (مترجم)
• موارد بیشتر (127)

• مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی ~محمدرضا حافظ نیا
• خلیج فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز ~محمدرضا حافظ نیا، حسین ربیعی، غلامحسین غلامحسین زاده (ویراستار)، عادله مشایخی (ویراستار)
• مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی ~محمدرضا حافظ نیا
• اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک (همراه با تجدیدنظر و اضافات) ~محمدرضا حافظ نیا
• آرا و نظریه های علمی دکتر محمدرضا حافظ نیا (استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس) ~محمدرضا حافظ نیا، سیدعباس احمدی کرچ (گردآورنده)