کتاب راز راز: تفسیر دکتر دینانی از "گلشن راز"

گلشن راز یکی از متون اصیل عرفان و فلسفه اسلامی ـ ایرانی است که از دیرباز مورد توجه متفکران و دانشوران بوده است. با این حال، شروح زیادی به این کتاب نوشته نشده است. استاد دکتر دینانی، بعد از تفسیر رباعیات خیام در هستی و مستی و تفسیر غزلیات شمس در شعاع شمس و تفسیر غزلیات حافظ در حافظ معنوی، این بار به تفسیر مثنوی گلشن راز پرداخته و با شیوه ای فلسفی دیدگاه های عرفانی شیخ محمود شبستری را تحلیل کرده است.

بر اساس نظریات راز راز جایگاه فلسفی شیخ محمود شبستری از حکیم ملاصدرا بالاتر است، همچنان که منزلت عرفانی او از محی الدین ابن عربی والاتر به نظر می رسد. دکتر دینانی اثبات می کند که گلشن راز اثری در تراز اسفار اربعه صدرالمتألهین است. از این رو، اصول فلسفه، عرفان و اخلاق و حکمت اسلامی را از خلال ابیات این منظومه جاودانه استخراج می کند.

برخی از مباحث این کتاب به قرار زیر است: راز اختلاف تفسیرها، برکات عدم بر وجود، جهان وارونه، قانون جذب، رمز مطلق، مشرق جان، اوج صیرورت و...