کتاب وای بر مغلوب

غلامحسین ساعدی پس از پایان تحصیلات ابتدایی در دبستان بدر، کوچه غیاث در خرداد ماه سال ۱۳۲۷ گواهینامه ششم ابتدایی گرفت و در مهرماه همین سال برای ادامه تحصیل وارد دبیرستان منصور شد. دبیرستان منصور در زمینی بنا شده بود که قبلاً قبرستان بود، به هنگامی که منصور استاندار آذربایجان شده بود این دبیرستان سر و سامان گرفت و برای همین نام منصور را روی دبیرستان ما گذاشته بودند، دبیرستان خیلی خوبی بود، معروف بود، اتوریته داشت و خیلی هم از خانه ما دور نبود.او کار خود را با روزنامه نگاری آغاز کرد. در نوجوانی به طور هم زمان در ۳ روزنامهٔ فریاد، صعود و جوانان آذربایجان مطلب می نوشت. اولین دستگیری و زندان او چند ماه پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اتفاق افتاد. این دستگیری ها در زندگی او تا زمانی که در ایران بود، تکرار شد. وی تحصیلات خود را با درجه دکترای پزشکی، گرایش روان پزشکی در تهران به پایان رساند. مطبش در خیایان دلگشا در تهران قرار داشت و او بیشتر اوقات بدون گرفتن حق ویزیت بیماران را معاینه می کرد. ساعدی با چوب بدست های ورزیل، بهترین بابای دنیا، تک نگاری اهل هوا، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت، پرورابندان، دیکته و زاویه و آی با کلاه! آی بی کلاه، و چندین نمایشنامه دیگری که نوشت، وارد دنیای تئاتر ایران شد و نمایشنامه های او هنوز هم از بهترین نمایشنامه هایی هستند که از لحاظ ساختار و گفتگو به فارسی نوشته شده اند. او یکی از کسانی بود که به همراه بهرام بیضایی، رحیم خیاوی، بهمن فرسی، عباس جوانمرد، بیژن مفید، آربی اوانسیان، عباس نعلبندیان، اکبر رادی، اسماعیل خلج و تئاتر ایران را در سال های ۴۰-۵۰ دگرگون کرد. پس از ۱۳۵۷ ساعدی ایران را ترک کرد و در فرانسه اقامت نمود. نمایشنامه اتللو در سرزمین عجایب را در غربت نوشت. وی در روز شنبه ۲ آذر ۱۳۶۴ در پاریس درگذشت و در گورستان پرلاشز در کنار صادق هدایت به خاک سپرده شد.

• مرگ یزدگرد [مجلس شاه کشی] ~بهرام بیضایی
• چهار صندوق (نمایشنامه) ~بهرام بیضایی
• افرا، یا، روز می گذرد [نمایشنامه] ~بهرام بیضایی
• شب هزارویکم [نمایشنامه] ~بهرام بیضایی
• دویدن در میدان تاریک مین : نمایش نامه در چهار پرده ~مصطفی مستور، یوسف امیرکیان(زیرنظر)
• موارد بیشتر (2473)

• عزاداران بیل ~غلامحسین ساعدی
• ترس و لرز ~غلامحسین ساعدی
• شب نشینی باشکوه ~غلامحسین ساعدی
• چوب به دست های ورزیل ~غلامحسین ساعدی، امیر شمس (ویراستار)
• آشفته حالان بیداربخت (مجموعه داستان) ~غلامحسین ساعدی