میرزاملکم خان ناظم الدوله سیاستمدار، روشنفکر و نویسنده ی عهدِ قاجار، منادی تجدد و مبلغ رویکرد به مدنیت باخترزمین بود. او درمان واپس ماندگی ایران را اقتباس کامل دستاوردهای غرب در همه ی زمینه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می دانست. نخستین برپاکننده ی نوعی محفل ماسونی به نام فراموش خانه در ایران بود و به سائقه ی نوخواهی و نوجویی اش در زمینه های گوناگون از جمله اصلاح خط فارسی به کوشش برخاست، و برای تبیین دیدگاه ها و باورهای خویش و ترویج آن چه برای پیشبرد جامعه ی ایرانی ضروری می پنداشت کوشش قلمی بسیار کرد و رساله ها پرداخت. مطالعه ی آثار "ملکم" جوهرِ اندیشه و خواست راستین او را بر خواننده آشکار می کند و زمینه ی اندیشگی و چگونگی برخورد روشنفکران ایرانی با مقتضیات دنیای نو را بازمی نماید.
مجموعه ی حاضر، که تقریباً همه ی رساله های شناخته ی ملکم در آن گنجانیده شده، می تواند خواننده را با اندیشه ی ملکم و از راه آن، با خط اصلیِ اندیشه ی نوگرایانه ای که از سده ی سیزده هجری قمری آغاز شد و به انقلاب مشروطیت ایران انجامید، آشنا سازد.