جامعه شناسی هنر، دانشی «دوزیستی» متشکل از دو رکن هنر و جامعه شناسی است. هنر، واژه ای با بار ارزشی، از زمره ی علوم انسانی است که سرشتی کیفیت گرا دارد. زیباشناسان و فیلسوفان هنر کوشیده اند هنر را از زوایای سه گانه ی هنر، هنرمند و مخاطب بنگرند و با صورت بندی تعاریفی عمدتاً ذات شناسانه، پرسش کلی چیستی هنر را پاسخ گویند. جامعه شناسی علمی کمیت گراست که به مطالعه ی اجتماع و نظام های انسانی، روابط افراد با یکدیگر و با جامعه، نهادها و ساختارهای اجتماعی می پردازد، و نیز به موضوع ارتباطات انسانی و چگونگی انتقال و خلق معنی در بستر اجتماع، توجهی جدی دارد. جنبه ی اخیر، در جامعه شناسی هنر حائز اهمیت محوری است. قیاس رویکرد علوم انسانی و علوم اجتماعی به هنر، که فصل مهمی از این کتاب است، بازگشاینده ی دریچه ی وسیعی به روی بحث های جاری مطالعات فرهنگی و پژوهش های هنری است که چالش گفتمانی زیباشناسی و جامعه شناسی هنر در سرلوحه ی آن قرار دارد.
ایدئولوژی بنا به تعریف فرهنگ جامعهشناسی بلک ول (۲۰۰۰، Johnson) مجموعهای از باورها، ارزشها و نگرشهای فرهنگی است که تحکیم کننده، توجیه کننده و مشروعیت بخش وضعیت موجود و یا به عکس، برای دگرگون ساختن آن است. پس هدف ایدئولوژی حفظ یا دگرگونی وضع موجود است و مفهومی متفاوت از دین، مشرب فلسفی، نگرشهای اقتصادی، جهان بینی علمی و جز اینها دارد؛ هر چند که میتواند با آنها وجوه مشترکی داشته باشد و یا با آنها در موقعیتهایی ترکیب شود. مانند دین ایدئولوژیک، مشرب فلسفی ایدئولوژیک و یا نظام سیاسی ایدئولوژیک. با همین تعریف ساده، مفهوم هنر ایدئولوژیک روشن میشود؛ یعنی هنری که میخواهد باورهای مخاطبان را برای تثبیت هرچه بیشتر وضع موجود و یا به عکس دگرگون ساختن و حتی برانداختن آن تحکیم و تقویت کند. وضع موجود یا «status que» دلالتی بسیار گسترده دارد از نظامهای حاکم در سطح بین المللی و منطقهای تا رژیمهای سیاسی و نظامهای اقتصادی در یک کشور، و اوضاع حاکم بر واحدها و نهادهای بسیار کوچکتر میت وانند مدلول آن باشند. به معنایی کلی تر، فرهنگ هر نظام اجتماعی، گونهای ایدئولوژی را در شمول خود دارد که نقشش توضیح و توجیه وجودی آن نظام به مثابه یک شیوه زندگی است؛ خواه آن ایدئولوژی، یک ایدئولوژی خانوادگی باشد که ماهیت و غایت زندگی خانوادگی را تعریف و تأیید میکند و خواه یک ایدئولوژی مذهبی که نوعی نظام سیاسی و اجتماعی را در پیوند با آئینهای مقدس استقرار و استحکام میبخشد.