برای یادگیری، هر فردی نیازمند مهارتها و توانمندیهایی میباشد که به طور طبیعی در دوره تحول پیش از شروع مدرسه شکل میگیرد؛ اما گاهی این مهارتها بنا به دلایل متفاوت ایجاد نشده و در نتیجه لزوم ارتقا آنها اهمیت مییابد. کودکان با مشکلات یادگیری، در مهارتهای کپی کردن ضعیف بوده، دشواریهایی در چگونه یاد گرفتن دارند و مهارتهای حرکتی ضعیفی دارند. بسیاری از این کودکان، قادر به برطرف کردن مشکلات خود به تنهایی نیستند و این عدم موفقیت باعث کاهش اعتماد به نفس آنها در زندگی فردی و اجتماعی آنها میگردد. از این رو، کتاب پیش رو برخی راه کارهای ساده با قابلیت اجرا در خانه را ارائه مینماید. هر فعالیت به سطوح مختلفی تقسیم شده است. سطح ۱ آسانترین فعالیت و سطح ۵ دشوارترین را در برمی گیرد. سطح ۱ برای کودکان در سن تحولی ۴ تا ۵ سال، سطح ۲ برای کودکان ۶ سال سطح ۳ برای کودکان ۷ سال، سطح ۴ برای کودکان ۸ سال و سطح ۵ برای کودکان ۹ سال به بالا طراحی شده است. البته باید توجه داشته باشید که بین سن تحولی و سن تقویمی کودک تفاوت وجود دارد. برای ارزیابی سن تحولی میتوانید از درمانگر راهنمایی بگیرید. مثلا برای کودکی ۶ساله با مهارتهای حرکتی ضعیف، باید از سطح ۱ تمرین را آغاز نمایید دقت کنید. تمرینها از جایی شروع شود که کودک احساس ناکامی نکرده و اعتماد به نفسش را از دست ندهد.
این مجموعه دارای تمرینات بسیاری است. بر اساس اینکه کودک در چه مواردی ضعف دارد، میتوان دفعات و زمان تمرینها را تغییر داد. کتاب حاضر دربرگیرنده فعالیتهایی ساده و در عین حال کارآمدی برای ارتقا مهارتهای دیداری، شنیداری و حرکتی کودکان با ناتوانیهای یادگیری است. تمرینات این مجموعه از برخی منابع خصوصا کتاب ارتقا حرکتهای چشم و مهارتهای ادراکی دیداری نوشته لان سال ۲۰۰۵ میباشد. آنچه این مجموعه را منحصر به فرد میسازد، بومیسازی تمرینات و نیز کارآمد کردن آنها برای زبان فارسی است. بیشک متخصصان این حوزه از زیر بنای علمی تمرینات آگاهی داشته، لذا در این کتاب کمتر به آنها پرداخته شده است. سعی بر آن شده کتاب حاضر علاوه بر درمان گران، برای والدین نیز کارایی داشته باشد و بتواند تمرینات آن را با حداقل امکانات در خانه اجرا کنند؛ از این روی از کلمات تخصصی کمتر استفاده شده و در ابتدای هر بخش توضیحات کلی داده شده است.
یکی از مهمترین مهارتهای خواندن، صحت و سرعت حرکت چشم است. این حوزه یکی از آسانترین زمینههای میباشد. مهارتهای حرکتی چشم شامل کنترل و هماهنگی حرکتهای چشم است. نقص در این حوزه به شدت به سیستم بینایی برای آموزش و از جمله تاثیر گذارترین جنبههای ارتقا عملکرد تحصیلی، مخصوصا در حوزه خواندن، توانایی کودک در بررسی پیرامونش و در نتیجه کارکردهای او تأثیر منفی میگذارد. کارکرد حرکات چشم میتواند بازتابی از فرایندهای مغزی سطح بالاتر باشد. گاهی کودکان دارای ضعفهایی در این حوزه هستند که در این بخش و با هدایت درمانگر، میتوانید با انجام تمرینها این مشکلات را برطرف نمایید.
در برنامه درمانی مهارتهای حرکتی چشم، نکات زیر را باید در نظر داشت:
۱. با تمرینات حرکات تعقیبی چشم آغاز باید کرد.
۲. ابتدا از یک چشم شروع کنید و بعد هر دو چشم را تمرین دهید.
3. اطمینان حاصل نمایید هنگام تمرین ها، کودک سر یا بدن خود را حرکت نداده و تنها چشمانش را حرکت دهد. اگر میزان حرکات بدن یا سر زیاد بود، آنها را یادداشت کرده؛ زیرا میتواند نشانه ناپختگی در مهارتهای حرکتی درشت و ظریف باشد.
۴. تمرینات تثبیت جهشی چشم را ابتدا در فضای گسترده شروع و به تدریج آن را محدودتر نمایید. برای مثال ابتدا از تمرینات تثبیت حرکات جهشی مثل گرفتن دو مداد در دست آغاز کرده و وقتی کودک در انجام آنها موفق شد، از صفحات کتاب، مجلات یا سایر متون استفاده گردد. مانند حرکت کردن چشم بین خطوط یک صفحه.