کتاب دارای سه فصل است و هر یک از فصل های شامل بخش هایی مجزا است که به گونه ای زنجیره وار در پی هم آمده اند، عناوین سه فصل کتاب عبارتند از: شهرنشینی، شهرگرایی و «شهرسازی» قبل از اسلام - شهرنشینی، شهرگرایی و «شهرسازی» در دوران اسلامی - شهرنشینی، شهرگرایی و شهرسازی در دوران معاصر، ابداع مجدد مفهوم شار. در حقیقت نویسنده فرآیند شهرگرایی، شهرنشینی و شهرسازی ایران را با توجه به منابع و مدارک موجود و حرکت از تحلیلی ریخت شناسانه به تحلیل اجتماعی - فرهنگی و سیاسی – اقتصادی، در سه دوره عمده و کلی مورد بررسی قرار داده است. در فصل اول سیر تحول شهرنشینی، شهرگرایی و «شهرسازی» قبل از اسلام که حدودا از قرن نهم قبل از میلاد تا قرن هفتم میلادی را شامل می شود و همچنین تولد و شکل گیری و ساخت و بافت شار مورد ارزیابی قرار گرفته است. این دوره منطبق بر شروع تمدن شهری ایرانی بوده و با حمله مسلمانان به ایران و فتح ایران به دست آنان پایان می پذیرد. در فصل دوم این سیر تحولی در دوره بعد از اسلام مد نظر قرار داده شده است. این دوره با استقرار اولین حکومت های مستقل داخلی در ایران شروع شده و تا سال 1200 قمری، 1165 شمسی و 1876 میلادی، عصر صنعت و شروع سلسله قاجار ادامه می یابد.