مدیریت، به عنوان یکی از الزامات هر سازمان و نهادی، در موفقیت یا شکست آن نقش مؤثری دارد. وقتی حرف از مدیریت اسلامی میزنیم، به مفهومی جامعتر و پیچیدهتر از تصمیم گیری و برنامه ریزی اشاره داریم؛ یک رویکردی که تنها بر پایهی اقتضائات زمانی و مکانی محدود نمیشود، بلکه در چارچوب نظام ارزشی اسلام قرار دارد.
کتاب «اصول و مبانی مدیریت از دیدگاه اسلام» نوشته دکتر سیدمحمد مقیمی با توجه به نیاز جامعه به درک بهتر مفاهیم مدیریتی از منظر اسلام، نوشته شده است. مقیمی معتقد است که اسلام، منبع غنی از الگوهای مدیریتی است که میتواند به موفقیتهای مادی و معنوی انسانیت کمک کند.
یکی از ویژگیهای برجسته این کتاب، مراجعه دقیق به منابع اصلی اسلامی، از جمله قرآن کریم و نهج البلاغه است. مولف با بررسی دقیق آیات قرآنی، توانسته است نکات مدیریتی برجسته را استخراج کند و آنها را در قالب یک چارچوب مدیریتی اسلامی ارائه دهد.
اما چرا نیاز به مدیریت اسلامی است؟ این نیاز از آنجایی نشأت میگیرد که در دنیای مدرن، بسیاری از سازمانها و نهادها با چالشها و مشکلات متعددی مواجه شدهاند که نمیتوان با رویکردهای مدیریتی متداول به آنها پاسخ داد. در این زمینه، الگوی مدیریت اسلامی با تأکید بر ارزشها و اصول اسلامی میتواند راه حلهایی مؤثر و جامع ارائه دهد.
با بررسی مباحث اصلی کتاب، متوجه میشویم که مولف در قالب فصولی همچون «فرآیند شکل گیری مدیریت اسلامی»، «مبانی برنامه ریزی در مدیریت اسلامی» و «رهبری سازمانی در مدیریت اسلامی» به بررسی جامع و عمیق مفهومها و مبانی مدیریت اسلامی پرداخته است.
در نهایت، میتوان گفت که الگوی مدیریت اسلامی نه تنها میتواند به موفقیت سازمانها و نهادهای اسلامی کمک کند، بلکه میتواند به تمام جوامع، بویژه جوامع مسلمان، راه حلهایی برای مواجهه با چالشهای مدیریتی ارائه دهد. این رویکرد، با توجه به ارزشها و اصول اسلامی، به پیشبرد اهداف نظام اسلامی کمک میکند و مسیری روشن برای سازمانها و نهادها در پیش رو میگذارد.
کتاب «اصول و مبانی مدیریت از دیدگاه اسلام» نوشته دکتر سیدمحمد مقیمی با توجه به عمق و جامعیت محتوایی که دارد، برای گروههای زیر مفید و کاربردی است:
1. دانشجویان مدیریت: کتاب به عنوان منبع اصلی برخی دروس در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری استفاده میشود. دانشجویان میتوانند با مطالعه این کتاب، مفاهیم مدیریتی را از دیدگاه اسلام بیاموزند.
2. مدیران و رهبران سازمانی: افرادی که در موقعیتهای مدیریتی و رهبری در سازمانها یا نهادهای اسلامی هستند، میتوانند از این کتاب بهره برداری کنند تا با الگوها و رویکردهای مدیریتی اسلامی آشنا شوند.
3. پژوهشگران و محققان مدیریت: کسانی که در حوزه مدیریت و به ویژه مدیریت اسلامی تحقیق و پژوهش میکنند، با مطالعه این کتاب میتوانند منابع و مراجع مفیدی برای تحقیقات خود بیابند.
4. استادان و مربیان آموزش مدیریت: این کتاب میتواند به عنوان یک منبع آموزشی در دورهها و کلاسهای آموزش مدیریت با رویکرد اسلامی استفاده شود.
5. کارآفرینان و بنیان گذاران استارت آپ ها: افرادی که قصد دارند کسب و کار جدیدی راه اندازی کنند و مایلند تا مدیریت کسب و کار خود را بر اساس اصول و مبانی اسلامی انجام دهند.
6. عموم مردم مایل به آشنایی با مفاهیم مدیریت از منظر اسلام: هر فردی که علاقه داشته باشد تا با رویکردهای مدیریتی اسلامی آشنا شود و بخواهد این مفاهیم را در زندگی روزمره خود به کار ببرد.
در نهایت، این کتاب با ترکیبی از نظریه و عمل، برای هر کسی که به مدیریت و به ویژه مدیریت با رویکرد اسلامی علاقهمند است، میتواند منبعی ارزشمند و مفید باشد.