کتاب «نظام سیاسی و دولت در اسلام» نوشته داود فیرحی، یک اثر معتبر و جامع در زمینه نظریههای نظام سیاسی در جهان اسلام است. این اثر با بررسی دقیق و علمی، چارچوبها و اساسهای نظریههای نظام سیاسی مختلف اسلامی از جمله شیعه، اهل سنت و خوارج میپردازد.
دولت در جوامع اسلامی، نه تنها نمایانگر وجود نهادها است، بلکه نشان دهنده یک سری نگرشها و عملکردهای خاص مرتبط با تمدن اسلامی است. این اثر با بررسی این نگرشها و عملکردها، به شناسایی و تحلیل ویژگیهای خاص نظام سیاسی در جوامع اسلامی میپردازد.
مقدمه کتاب، درآمدی بر نظریههای نظام سیاسی اسلامی است و به تعریف اولیه موضوع میپردازد. در بخش اول، چهارچوب نظری کلی به بررسی مفهوم نظام سیاسی و دولت و تحولات آن در جهان اسلام میپردازد.
بخش دوم کتاب، به تحلیل نظریههای نظام سیاسی اهل سنت میپردازد. در این قسمت، مفهوم خلافت اسلامی، نظام سیاسی قدیم و نظریههای مرتبط با خلافت جدید مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش سوم به بررسی نظریههای نظام سیاسی شیعه میپردازد. در این قسمت، از مختصات عمومی امامت شیعه گرفته تا نقش و جایگاه شیعه در نظام مشروطه و نظام جمهوری اسلامی، همه مورد توجه قرار گرفته اند.
فیرحی همچنین به بررسی نظریههای نظام سیاسی موجود در جمهوری اسلامی ایران پرداخته و تأثیرات برخی از جریانهای فکری بزرگ خارج از تمدن اسلامی را نیز مورد ارزیابی قرار داده است.
در نهایت، منابع فارسی و لاتینی که در تدوین این اثر استفاده شده است، در بخش منابع و مآخذ آورده شده است.
این کتاب با توجه به دیدگاههای مختلف و بررسی تأثیرات متقابل نظریهها بر یکدیگر، یک منبع معتبر برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه مندان به موضوعات نظام سیاسی و دولت در جوامع اسلامی است.
مقدمه: درآمدی بر نظریههای نظام سیاسی در اسلام
پی نوشتهای مقدمه
بخش اول: چهارچوب نظری
فصل اول: مفهوم نظام سیاسی و دولت؛ قلمرو مطالعه
فصل دوم: سیمای عمومی نظام سیاسی و دولت در اسلام
فصل سوم: تحولات نظریههای نظام سیاسی در اسلام
بخش دوم: نظریههای نظام سیاسی اهل سن ت
فصل چهارم: مختصات عمومی خلافت اسلامی
فصل پنجم: نظام سیاسی قدیم اهل سنت
فصل ششم: نظریههای خلافت جدید
بخش سوم: نظریههای نظام سیاسی شیعه
فصل هفتم: مختصات عمومی امامت شیعه
فصل هشتم: شیعه و نظام سیاسی مشروطه
فصل نهم: شیعه و نظام جمهوری اسلامی
منابع و مآخذ