کتاب ساخت زبان فارسی

واژۀ دستور مانند واژۀ «زبان»، از جمله واژه‌هایی است که سخنگویان زبان غالبا می‌پندارند که معنی آن را می‌دانند، ولی یا دربارۀ آن تعمق اندکی کرده‌اند یا اینکه به سختی می‌توانند توصیف روشن و قانع کننده‌ای از آن به دست دهند. 

به راستی دستور زبان چیست؟ آیا مطالب هر کتابی که با برچسب کتاب دستور معرفی شود، دستور زبان است؟ آیا تسلط بر دستور زبان صرفا از عهده تحصیل کرده‌ها و دانشگاهیان بر می‌آید؟ آیا هر نکته‌ای که ادبا درباره زبان ابراز کنند، جزء دستور زبان محسوب می‌شود؟ آیا زبان کودکان و بی‌سوادها فاقد دستور است؟ 

شاید هنگام اندیشیدن به چیستی دستور، این پرسش‌ها و پرسش‌های بسیار دیگری از این دست به ذهن خطور کند. دو نوع نگرش غالب به دستور زبان قابل معرفی است: نگرش سنتی و نگرش زبان شناختی نگرش سنتی به دستور زبان، در مقایسه با نگرش زبان شناختی تاریخچه بسیار قدیمی‌تری دارد. هندیان باستان، یونانیان باستان و اعراب، سه گروه اصلی از اقوامی بودند که مطالعات دستوری‌شان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است و برای نگارش دستورهای جدید، الگو قرار گرفته اند. دستور نویسی در غرب، در مسیر مداوم و پیوسته‌ای ادامۀ دستور نویسی در یونان باستان محسوب می‌شود.

پیشگفتار

فصل اول: پیش زمینه

فصل دوم: آشنایی با حوزه های آواشناسی و واج شناسی

فصل سوم: آشنایی با خط واج نگار فارسی

فصل چهارم: آشنایی با فرایندهای آوایی در زبان فارسی

فصل پنجم: آشنایی با حوزه صرف

فصل ششم: شمارش تک واژهای جمله

فصل هفتم: واژه در زبان فارسی

فصل هشتم: ترکیب های نحوی واژگانی در زبان فارسی

فصل نهم: آشنایی با حوزه نحو

فصل دهم: ساختمان گروه در زبان فارسی

فصل یازدهم: ساختمان جمله در زبان فارسی

منابع و مآخذ

چاپ چهارم با تجدید نظر و اصلاحات

• ذهن: درآمدی بر علوم شناختی ~پل تاگارد، رامین گلشائی (مترجم)، مریم جابر (ویراستار)، محمود ظریف (ویراستار)
• درباره علم شناختی: هوش مصنوعی، روان شناسی، زبان شناسی، علم اعصاب و فلسفه ذهن ~جواد حاتمی
• دستور زبان فارسی ~پرویز خانلری
• تاریخ زبان فارسی ~محسن ابوالقاسمی
• دستور تاریخی زبان فارسی ~پرویز خانلری، عفت مستشارنیا(به اهتمام)
• موارد بیشتر (482)

• ساخت زبان فارسی ~آزیتا افراشی
• معناشناسی و مطالعات قرآنی: سلسله کارگاه های آشنایی با حیطه های معناشناسی ~احمد پاکتچی، آزیتا افراشی