حج آیینه اسلام است؛ زیرا ارکان اسلام که توحید، نبوت و معاد باشد، همه در حج متبلور است. دنیا و آخرت که مجموع نظام هستی را تشکیل می دهد، درعرفان و اسرار و احکام حج نمایان می شود. حج یکی از فروع اسلام مانند نماز، روزه، جهاد، تولی و تبری است. ولی در عین حال خصوصیاتی دارد که منحصر به فرد بوده و آن را بر سایر تعالیم اسلام برتری می بخشد. حج ضمن این که یک فریضه عبادی است و احکام خاص خود را دارد، یک مسأله مهم سیاسی نیز هست. نه تنها عبادی و سیاسی است بلکه یک مسأله بسیار مهم اجتماعی امت اسلامی هم هست که جهان را به خود متوجه می سازد. میلیون ها مسلمان با ملیت ها و رنگ ها و زبان های مختلف از سراسر این کره خاکی دریک جا جمع شده و همه یک شعار را سرداده و یک هدف را دنبال می کنند.از این رو می توان حج را رستاخیز اسلامی نامید.
کتاب عرفان حج به بررسی مناسک حج از دیدگاه معنویت و باطن نگری عرفانی می پردازد، زیرا طبق آموزه های دینی هر ظاهری، باطنی دارد وهر باطنی، باطن های دیگر. ارزش واقعی اعمال در مراتب باطنی آن است. حفظ ظواهر به دلایل مختلفی مهم و واجب است، ولی کمال واقعی در باطن آن ظواهر نهفته است. این کتاب سعی دارد به بیان اسرار معنوی و عرفانی حج بپردازد که محصول زحمات و ریاضت های بزرگان و عرفای دین مبین اسلام در طول عمر پربرکت شان بوده است.