در مسیر نیل به رضایت، آرامش و شکوفایی نوع بشر مشکلات و موانع متعددی وجود دارد. برخی از این موانع ناشی از جهل و نادانی بوده و خودساخته هستند. یکی از مهم ترین موانع و مشکلات که سلامت و کارایی نسل فعلی بشر را به شدت به مخاطره انداخته اعتیاد (وابستگی) به مواد مخد ر است. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر درمان شناختی-رفتاری در افزایش انگیزش پیشرفت دانشجویان وابسته به مواد مخدر وکاهش عود اعتیاد درآنان می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون و پسآزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه آماری عبارت ازکلیه دانشجویان معتادی بود که برای درمان و ترک اعتیاد به مراکز درمانی شهر یزد مراجعه میکردند. درآغاز،30 نفر ازمیان آنها به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و این افراد شامل کسانی میشدند که تست مرفین آنها همگی مثبت نشان داده شد. سپس در سه گروه ده نفری شامل گروه آزمایشی، گروه کنترل و گروه بی اثر تقسیم شدند. قبل از اجرای مداخله درمانی همه افراد سه گروه به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. بعد از مداخله درمانی نیز افراد سه گروه مجددا به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه استفاده گردید. یافته ها: نتایج بر اساس داده های آماری با درجه آزادی 2 و در سطح 001/0=α نشان داد (33/13x^2= )که درمان شناختی-رفتاری، در کاهش میزان عود اعتیاد دانشجویان معتاد مؤثر بوده و توانسته از بازگشت آنها به مصرف مجدد مواد مخدر جلوگیری نماید. نتیجه گیری: در مجموع با توجه به داده های به دست آمده مبنی بر تأثیر مثبت درمان شناختی- رفتاری در کاهش عود بیماران مورد مطالعه و افزایش انگیزش پیشرفت آنان در عرصه های مختلف زندگی از جمله تحصیل و کار توصیه می شود تا از این روش در مراکز درمانی در راستای کاهش عود اعتیاد و افزایش انگیزش پیشرفت توسط افراد مجرب و کار آزموده استفاده گردد.